فهرست مطالب
مقدمه
اهداف کارخانه اسانس ایران
تارخچه شرکت صنعتی اسانس ایران
روغن های اسانس معطر
اسانس ها
خواص فیزیکی اسانس ها
شیمی اسانس
طبقه بندی اسانس ها
مشخصات اسانس ها
روش های تهیه اسانس ها
عوارض جانبی اسانس ها
عطر ها
بوی عطر ها
منابع عطر ها
مواد شیمیایی صناعی
فنیل اتیل الکل
الکل سینامیل
ترپینئول
آلدئید امیل سیانامیک
استر ها
برخی مواد مصرفی در تهیه اسانس ها
بنزآلدهید
سیترال
سیانامیل آلدهید
سیانامیل استات
بنزیل استات
یوجینول
اتیل بنزوات
اتیل آنترانیلات
اتیل کابریلات
اتیل سینامات
اتیل پروپیونات
آویشن
گل بابونه
بادام تلخ
برگاموت
پرتقال
دارچین
لیمو
نعناع
آزمایشات کنترل کیفی اسانس
الف ) تعیین وزن مخصوص
ب) تعیین ضریب شکست
ج) تعیین PH
عطر سازی
چند نکته مهم در عطرسازی
پیوست
منابع
مقدمه
در واقع جزء اصلي يک عطر اسانس آن است
در فارسي به هرترکيبي که بوي خوبي دارد و در فراورده هاي مختلف غذايي، بهداشتي و آرايشي به عنوان معطر کننده و طعم دهنده به کار مي رود اسانس مي گویند!!
اما اگر به ريشه اين لغت نگاه کنيم در واقع essence به معني اساس و پايه میباشد. زماني جهان فلسفه و علم کيمياگري معتقد بود گيتي از چهارعنصر(essence) آب، باد، خاک وآتش تشکيل شده. بعدها ارسطو آسمان را که ether نام داشت را به عنوان يک عنصر پنجم يا quint essence معرفي کرد و اجزاء با رايحه دلنشين رو از جنس آسمان خواند از آن زمان به اين ترکيبات نام” کنت اسنس” وسپس” اسانس” نام دادند.
اسانسها تركيبات معطري هستند كه در اندامهاي مختلف گياهان يافت ميشوند، به علت تبخير در اثر مجاورت هوا در حرارت هوا در حرارت عادي، آنها را روغنهاي فرار يا اتري يا اسانسهاي روغني مينامند.
اسانسها به طور كلي بيرنگ هستند، بخصوص هنگامي كه تازه تهيه شده باشند ولي در اثر مرور زمان به علت اكسيداسيون و رزيني شدن رنگ آنها تيره ميگردد. براي جلوگيري از اين تغييرات بايد اسانسها را در مكان خنك، خشك، ظرفهاي سربسته و پر، از جنس شيشه نگهداري نمود.
اسانسها در الكل محلول و به ميزان كمي در آب حل ميشوند. ساختمان شيميايي آنها مخلوطي از استرها، آلدهيدها، الكلها، متنها ميباشند. به صورت خوراكي اسانسها به عنوان دسته موادي كه اثر تحريكي ملايم روي مخاط دهان و جهاز هاضمه دارند مصرف ميشوند، به طوريكه ايجاد گرما، همچنين زياد شدن بزاق ميكنند، دفع آنها از ريهها، پوست و كليه ميباشد مصرف بعد از غذاي آنها به عنوان ضد نفخه و براي برطرف كردن ناراحتيهاي معده و نفخه رودهاي و همچنين براي عوارضي كه در اثر خوردن مسهل به وجود ميآيد مفيد ميباشد. همچنين به عنوان بخور براي ناراحتيهايي كه در دستگاه تنفسي بوجود ميآيند مصرف دارند.
اسانسها در تماس با پوست ايجاد تحريك و قرمزي مينمايند. به طوري كه ابتدا يك احساس گرما و سوزش ميدهد كه با بيحسي خفيف موضعي همراه ميباشد. به اين دليل عنوان محرك جلدي در التهابات مزمن و آرام كردن دردهاي عصبي درمايتسمي به كار برده ميشوند، بايد دانست كه امكان ايجاد حساسيت وجود دارد. بنابراين براي جلوگيري از ايجاد تاول بايد احتياط كامل به عمل آيد. اسانسهاي روغني به عنوان طعم دهنده داروها و غذاها نيز مورد استفاده قرار ميگيرند. اسانسها بسته به نوع تيرههاي گياهي ممكن است در اندامهاي ترشحي مانند كركهاي غدهاي، لولههاي اسانسي وجود داشته باشند. اسانسها ممكن است مستقيماً توسط پروتوپلاسم به وسيله تجزيه مواد رزيني غشاء سلولها يا از هيدروليز بعضي از گلوكزيدها حاصل شوند. در گياهان تيره كاج اسانسها ممكن است در تمام سلولها وجود داشته باشند.
در گل سرخ اسانسها به مقدار قابل ملاحظهاي در گلبرگها وجود دارند. اسانسها ممكن است داراي خاصيت دوركنندگي حشرات باشند و بدين وسيله از خراب شدن گلها و برگها جلوگيري كنند و يا ممكن است به عنوان جلبكننده حشرات باشند و بدين وسيله، عمل گرده افشاني را تسهيل نمايند. اسانسها كه توسط گونههاي متفاوت گياهان توليد و در اندامهاي مختلف ذخيره ميگردند، رابطه مستقيمي با بيوسنتز، متابوليسم دارند كه تابع شرايط اقليمي محيط زيست گياه هستند. عوامل مختلفي مانند زمان برداشت محصول، نحوه جمعآوري، طريقه خشك كردن، بسته بندي و نگهداري در انبار در كيفيت و كميت اسانسهاي گياهي مؤثرند.