رشد اجتماعی و هویت نوجوان
فهرست مطالب
تعريف بلوغ و نوجواني1
دگرگوني هاي رشد نوجواني1
تعبيراجتماعي نوجواني و رشد آن2
مكان هاي رشداجتماعي نوجوان3
رشد اجتماعي نوجوان ازديدگاه جامعه شناسي4
اجتماعي نوجوان و گسترش مناسبات اجتماعي4
روابط اجتماعي نوجوان در مسير تحول رشد اجتماعي5
رفتارهاِِي مرضي اجتماعي نوجوان6
رفتار اجتماعي نوجوان و نقش فرهنگ دراين دوره6
هدايت اجتماعي و مقابله با تهاجم فرهنگي درنوجوان7
عوامل اجتماعي مؤثر در تكوين شخصيت اجتماعي نوجوان7
قرآن و تربيت شخصيت اجتماعي انسان8
اهمیت توجه به نیازهای نوجوانی8
نیازهای زیستی دوره نوجوانی9
نیازهای عاطفی مرحله نوجوانی 9
نیازهای اجتماعی نوجوان10
اهمیت خانواده در دوران نوجوانی10
اهمیت توجه به نیازهای نوجوانی11
نگاهی بر شخصیت نوجوانان در این رده سنی11
ويژه های دوره نوجوانی13
حس استقلال طلبی در نوجوانی14
خلاصه ای از موانع رشد یک فرد در جامعه15
هویت یابی و بحران هویت نوجوانان 18
رشد هویت 18
هویت یابی زودرس19
سردرگمی درهویت یابی19
پراکندگی هویت20
تسلیم طلبی20
وقفه20
پیشرفت هویت20
عوامل موثر برشکل گیری هویت20
شخصیت20
ترتیب تولد وفاصله سنی فرزندان در خانواده 21
عوامل اجتماعی و فرهنگی21
نقش والدین در هویت یابی فرزندان 21
مشکلات ناشی ازناتوانی درهویت یابی22
زیر بنای شخصیت24
اصل پرهیز از تحمیل کردن25
اصل پذیرش و احترام25
اصل پرهیز از مقایسه کردن 25
اصل توجه به کسب هویت نوجوان26
منابع و ماخذ27
تعريف بلوغ و نوجواني:
منظور از بلوغ يا نوجواني رشد دركليه جنبه ها اعم از فيزيكي- عقلي و اجتماعي است به همين جهت اين واژه نسبت به واژه هاي بلوغ جنسي كه مفهوم بسته تري دارد وسيع تر است . نوجواني دوره اي است است حد فاصل ميان كودكي و بزرگسالي و بسته به افراد و جوامع گوناگون و متغير است شروع آن با بلوغ جنسي است . طول مدت نوجواني در جوامع گوناگون متفاوت است از دوازده تا هجده الي بيست و يك سالگي طول مي كشد برخي بلوغ را از واژه (crise) و به معني بحران مشتق كرده اند و تغييرات قاطعي است كه درجريان يك تحول پيش مي آيد و داراي ويژگي ها و شرايط زير است :
تغيرات ناگهاني و مهم در ارگانسيم- ذوق و علايق- نگرش و احساس و داوري ارتباط با ديگران.
بروز مشكلات جدي كه موجب عدم سازگاري نوجوان با محيط مي شود.
نوجواني مثل يك طوفان است و ژانژاك روسو آن را به يك انقلاب زايش دوباره تعبيرمي كند.در نوجواني تغييرات شامل رشد طولي و وزني- پيدايش صفات ثانويه جنسي- رشد غده هاي جنسي و توانايي توليد مثل است.
دگرگوني هاي رشد نوجواني:
_بلوغ جنسي: بلوغ جنسي با پيدايش صفات ثانويه جنسي همراه است كه تا پيش از آن وجود نداشته است و طي سه مرحله مي باشد :
مرحله بيش از بلوغ كه در هر دو جنس به وسيله صفاتي مانند: ازياد سرعت رشد- آغاز پيدايش صفات جنسي يعني رشد پستانها- رشد غدد تناسلي- روئيدن مو در اعضاي تناسلي و زير بغل آشكارمي باشد
مرحله بلوغ كه طي آن سرعت رشد كمتر مي شود و صفات جنسي رشد خود را ادامه مي دهد
مرحله پس از بلوغ كه كمال رشد جنسي است و طي آن اعضاي تناسلي به رشد خود ادامه مي دهد
تاثير تغييرات بلوغ جنسي بر شخصيت نوجوان:
از نقطه نظر رواني رشد شخصيت نوجوان در سه زمينه اصلي مي باشد:
رشد وبيداري علايق و احساسات جنسي
رشد سريع قواي عقلاني
ازدياد دانش و پيدايش شكل هاي جديد فعاليت
بيش از هر چيز ميبايست نوع مقياسي را كه براي تعيين تاثير نمودهاي بلوغ جنسي در روانشاسي نوجوان به كار مي رود مشخص ساخت كه يكي از آسان ترين اين مقياس ها سن تقويمي است. به طور كلي مي توان گفت تغييرات فيزيولوژيك و جسماني خبر ار آغاز بلوغ مي گردد و ورود نوجوان به اجتماع و پذيرش مسئوليت اجتماعي نيز نشان دهنده حد نهايي و پايان است. در ميان اين دو حد يك دگرگوني ژرف در شخصيت به وجود مي آيد كه هم در رابطه شخص با خودش و هم در رابطه او با ديگري باز تاب ميابدتعبيراجتماعي نوجواني و رشد آن:دوران بلوغ به علت هاي دروني مانند تغييرات هورموني و يا تغييرات ناشي از فشارهاي غريزي نسبت داده نمي شود بلكه تاكيد بر علت بيروني و محيطي است. در عامل اجتماعي دو جهت يا دو سو را مي توان ازیكديگر تميز داد. يكي بر تعامل هاي ميان افراد نظر دارد و تاثير آنان را از لحاظ رفتار و شخصيت نوجوان بررسي مي كند و ديگر به ساخت جامعه و فرهنگ مي نگرد كه به شيوه تاثير گذاري جامعه براي تغيير موقعيت غير مسئول كودك به موقعيت مسئول و مستقل بزرگسال توجه دارد.
عوامل اجتماعي تعامل ميان افراد:
تعبير نوجواني ازاين ديدگاه بر دو بعد اساسي تاكيد دارد. بعد اول تجزيه و تحليل نوجواني اززاويه تنديس و نقش است. از اين زاويه نوجوان كه آنان را نه كودك و نه بزرگسال مي پندارند بايد با موقعيت هاي اجتماعي دست و پنجه نرم كند- بعد ديگر بيشتر از زاويه تحولي و تكويني است و تاكيد آن به عنوان يك عامل رشد مي باشد كه در قالب مكان ها و محيط هايي است كه اجتماعي شدن درآن ها صورت مي پذيرد. به طور كلي مي توان افراد را بر حسب اين كه پدر- پسر- زن- مرد- دانشجو وغيره باشند در طبقاتي قرار داد كه هر يك نقش هايي دارند كه مي توان از آن ها در موقعيت هاي خاص اجتماعي رفتار هاي خاصي را توقع داشت. دو نوع تغيير در نقش ها و انتظاراتي را كه از اين رفتار مي توان داشت عبارتند از: تغييراتي كه در داخل خود نقش ها به وقوع مي پيوندد مثلا از دانش آموز نوجوان انتظار مي رود داراي استقلال فكري بيشتر در كار و تحصيل باشد تغيير دوم اينكه نوجوان در برابر لزوم سازگار شدن با نقش هاي جديدي مانند نقش شغلي قرار مي گيرد. تغييرات در نقش ها و رفتارهايي كه مورد انتظار است چه به صورت كلي و چه به صورت جزئي مي توانند مشكلات رواني براي فرد ايجاد كنند.
اين مشكلات عبارتند از:
مشكل اول: تعارضات است كه در نقش ها و رفتارهايي كه انتظارات به وجود مي آيد يعني نوجوان بايد بر اساس موقعيت هاي اجتماعي نقش هاي متعارفي را بازي كند و رفتارهاي متناقضي داشته باشد و مسلما نوجوان نمي تواند از اين تعارضات صددرصد در امان باشد.
مشكل دوم: در داخل خود يك نقش يا رفتار مورد انتظار نيز تعارض مي تواند به وجود آيد مثلا در برخي از زمينه ها نوجوان درپي استقلال بيشتر است در عين حال در برخي از موارد هنوز وابسته به خانواده است.
مشكل سوم:هنگامي است كه نوجوان مجبوراست كه درنفش هاي ايفايي رفتار نمايد كه نه مطابق ذوق سليقه اوست ونه انگيزه اي براي پرداختن به آن دارد مثلا: بسياري ازشركت كنندگان دركنكوركه تنهاهدف آن ها پذيرفته شدن در آزمون مي باشد و پس از آن در مي يابند كه رشته تحصيلي آنان چقدر از خواسته هاي آن ها فاصله دارد و يا به عنوان مثال ديگر اينكه يك نوجوان توسط خانواده به فعاليتي وادار مي شود كه هيچ گونه انگيزه و شوقي به ايفاي آن نقش ندارد.
مكان هاي رشداجتماعي نوجوان:پديده اجتماعي شدن از سه جنبه رشد اجتماعي ناشي مي شود:
ارتباط هاي بين فردي قراردادها و هنجارهايي كه جنبه ايدولوژيكي دارند فعاليت ها يا رفتارهايي اجتماعي شده كه شامل رفتارهاي اجتماعي و فعاليت هاي شغلي هستند اين موارد در محيط خانوادگي و مدرسه و گروهاي هم سن تحقق مي يابد………………
