فهرست مطالب
مقدمه
بیان مسئله
اهمیت و ضرورت موضوع پژوهش
هدف کلی
اهداف جزئی
فرضیه
تعریف نظری :
تعریف عملیاتی :
پیشینه نظری
پیشینه تحقیق ( نظری )
پیشینه علمی
جامعه آماری
روش نمونه گیری
حجم نمونه
ابزار نمونه گیری
پرسشنامه :
منابع و مآخذ
مقدمه
آموزش و پرورش کلید فتح آینده است و تنها مرکبی است که در هیات آینده ای روشن وپر امید است . هر گاه می خواهید فرداها را ببینید کافی است به طور عمیق به مدرسه بنگرید . مردان و زنان فردا آنجا هستند و آنهایند که کلید فتح آینده رادر دست دارند .( صداقت ، ۱۳۷۴ ،ص ۴۹۶)
در این میان مدرسه بیشترین سهم را بر عهده دارد و سرانجام این مسئولیت خطیر به عهده مسلمین واگذار می شود وآنها هستند که باید بتوانند دانش آموزان را به درتی تربیت و آنان را انسانهای سالم ، خلاق متعال ورشد یافته بار آورند . از مسائل مهمی که همواره همراه آموزش و پرورش بوده است تکلیف شب است .
تکلیف شب از جمله مسائل مهم در امور آموزش و فرآیند تعلیم و تربیت است ، با توجه به این ضرورت و حساسیتی که این موضوع در امر یادگیری و آموزش دارد ،متاسفانه در کتب درسی مراکز تربیت معلم و دانشکده ها ی علوم تربیتی کمتر به آن توجه شده است . در این زمینه تعداد مقالات و تحقیقات کمتر است . هریس کویر تکلیف شب را چنین تعریف می کند : وظیفه ای که توسط معلمان برای دانش آموزان معین می شود تا در ساعاتی خارج از مدرسه توسط دانش آموز انجام گیرد . در مورد تکلیف شب نظرات متعدد ومتفاوت است . عده ای آن را عامل فعالیت – تمرین و تثبیت خلاقیت آموزشی تلقی کرده و بعضی آن را مصیبت تربیتی وگروهی عامل تضاد والدین و تزلزل خانواده و دسته ای راه افراط پی گرفتند و آن را در عصر کامپیوتر به شکل یک هیولای تربیتی می بینند که ضایع کننده تمایلات ، رغبتها و استعدادهاست .
مقدمه
آموزش و پرورش كليد فتح آينده است و تنها مركبي است كه در هيات آينده اي روشن وپر اميد است . هر گاه مي خواهيد فرداها را ببينيد كافي است به طور عميق به مدرسه بنگريد . مردان و زنان فردا آنجا هستند و آنهايند كه كليد فتح آينده رادر دست دارند .( صداقت ، 1374 ،ص 496)
در اين ميان مدرسه بيشترين سهم را بر عهده دارد و سرانجام اين مسئوليت خطير به عهده مسلمين واگذار مي شود وآنها هستند كه بايد بتوانند دانش آموزان را به درتي تربيت و آنان را انسانهاي سالم ، خلاق متعال ورشد يافته بار آورند . از مسائل مهمي كه همواره همراه آموزش و پرورش بوده است تكليف شب است .
تكليف شب از جمله مسائل مهم در امور آموزش و فرآيند تعليم و تربيت است ، با توجه به اين ضرورت و حساسيتي كه اين موضوع در امر يادگيري و آموزش دارد ،متاسفانه در كتب درسي مراكز تربيت معلم و دانشكده ها ي علوم تربيتي كمتر به آن توجه شده است . در اين زمينه تعداد مقالات و تحقيقات كمتر است . هريس كوير تكليف شب را چنين تعريف مي كند : وظيفه اي كه توسط معلمان براي دانش آموزان معين مي شود تا در ساعاتي خارج از مدرسه توسط دانش آموز انجام گيرد . در مورد تكليف شب نظرات متعدد ومتفاوت است . عده اي آن را عامل فعاليت – تمرين و تثبيت خلاقيت آموزشي تلقي كرده و بعضي آن را مصيبت تربيتي وگروهي عامل تضاد والدين و تزلزل خانواده و دسته اي راه افراط پي گرفتند و آن را در عصر كامپيوتر به شكل يك هيولاي تربيتي مي بينند كه ضايع كننده تمايلات ، رغبتها و استعدادهاست .
تنبلي در نوشتن تكليف موضوعي است كه در بين اكثر دانش آموزان وجود دارد . اين يك واقعيت است كه هيچ كس حتي شما هم نمي توانيد به همه كارهايي كه بايد انجام دهيد برسيد و آن را تمام كنيد . براي همين ضروري است كه هنگامي كه در انجام برخي از كارها تنبلي كنيد . يكي از دلايل تنبلي در انجام كارهاي بزرگ و مهم آن است كه هنگامي كه براي اولين بار با آنها مواجه مي شويم بسيار بزرگ و سخت به نظر مي رسند ( طارمي ، كوروش ، 1342 ، پاييز 82 ،ص 162 )
از ديگر عواملي كه نقش بسيار مهمي در ايجاد تنبلي دانش آموز دارد ، خانواده و كيفيت مناسبات اين واحد كوچك اجتماعي است . وحدت موجود در ارتباط اولياء يا برعكس ، ناسازگاري پدر و مادر و همچنين ناهماهنگي بين سليقه و رفتارهاي تربيتي پدر و مادر و احساس ايمني كودك تاثير مي گذارد . همچنين سلامت حواس كود ك عامل مهمي در سازش يا ناسازگاري محيط محسوب مي شود . عامل ديگر ضعف و ناتواني دانش آموز است . كودك ضعيف و ناتوان كم حوصله است و تنبلي مي كند . از ديگر مواردي كه بايد در اين زمينه مورد توجه قرار گيرد نيازهاي بدني شامل آب ، غذا و استراحت و …. است . از دانش آموزاني كه شبها استراحت كافي ندارند و يا روزانه غذاي كافي و مناسبي دريافت نمي دارند نبايد انتظار داشت كه منظم و سر وقت تكاليف درسي خود را تمام و كمال در اختيار معلم قرار دهند.
بيان مسئله
در بيان مسئله بايد توجه داشت كه چه عامل يا عواملي باعث تنبلي دانش آموزان در نوشتن تكليف مي شود و چه انگيزه هايي در اين امر دخيل است ؟ آيا بوجود آمدن چنين طرز تفكري از عوامل درون دانش آموز ايجاد مي شود يا عوامل بيروني مانند : سطح توقعات معلم و خانواده از دانش آموز و يا عدم تناسب تكاليف با شرايط دانش آموز ؟
از آنجايي كه مشق شب يا تكليف و تنبلي در انجام دادن آنها از مسائل خاص كودكان دبستاني است . ذهن محققان را به خود مشغول كرده و موجب شده است كه نظرات گوناگون و متفاوتي ارائه دهند . در اينجا لازم است چند تعريف را ارئه دهيم :
تكليف شب : در لغت عبارت است از چيزي از كسي خواستن بطوريكه او را از آن رنج رسد ،زياده از اندازه طاغت كار فرمودن به كسي ، فرمان كار دادن و حكم به اجراي امري كردن و زحمت دادن . منظور از تكليف موظف ساختن دانش آموزان به انجام دادن فعاليتهايي است كه از طرف معلم تعيين مي شود . ( دهخدا ، علي اكبر ، لغت نامه دهخدا ، حروف الفبا ( ت) صفحه 879 )
تنبلي : پشت گوش انداختن انجام كارهايي كه گاهي ضروري هستند به دليل خستگي ، بي حوصلگي و عادت و …
اهميت و ضرورت موضوع پژوهش
هر كسي اسم دانش آموز را مي شنود و يا دانش آموزي را مي بيند بي درنگ به ياد مشق و تكليف شب مي افتد گويي كه اسم دانش آموز با اين عبارت عجين شده و از او جداشدني نيست .
هنگامي كه دانش آ«وزي ساعت آخر به دنبال معلم خود مي گردد تا ببيند از كجا مشق بنويسد و يا التماس مي كند كه زياد است اين سوال پيش مي آيد كه به راستي چرا مشق شب نتوانسته جايي را در دل دانش آموزان براي خود باز كند تا آنها بتوانند تكاليفشان را با علاقه انجام دهند . با توجه به ا ينكه اهميت و ضرورت نوشتن تكليف بر كسي پوشيده نيست و با اين توضيح كه در مدارس ما ديدگاه روشني نسبت به لزوم يا عدم لزوم تكيف شب ، ميزان حجم ،نوع ، تناسب بادرس ، زمان لازم ، تصحيح و ارزشيابي و ساير مسائل مربوط به آن وجود ندارد . ( مصطفي عسگريان ، سازمان و مديريت آموزش و پرورش ، انتشارات امير كبير ، 1366 ،ص 75 )
آيا واقعا لزومي با نوشتن تكليف در منزل هست ؟ اگر لازم نيست و فايده اي ندارد چرا بچه ها را ملزم به نوشتن و انجام آن مي كنند وباعث بي حوصلگي و تنبلي آنها نسبت به درس و مدرسه مي شوند . به نظر شما چه كساني باعث شده اند مشق شب كه مي تواند به صورت شيرين و مفيد باشد به صورت هيولا درآيد و دانش آموزان و بعضي از خانواده ها را در رنج و عذاب نگه دارد . ( دكتر مصطفي نهضت ، بررسي مسائل مربوط به تكاليف درسي خارج از مدرسه دانش آموز ،1365 ، ص 63 )
بسياري از صاحب نظران ، معلمين ووالدين دانش آموزان درباره اين موضوع به اظهار نظر پرداختند و براي اصلاح و حل اين مشكل چاره جويي نمايند . دكتر سيف استاد دانشگاه علامه طباطبايي درباره حجم تكاليف اينگونه اظهار نظر مي نمايد ، حجم تكاليف بايد در درجه معقول و متناسب با تواناييهاي دانش آموزان باشد . در سالهاي اوول مدرسه بايد حتي المقدور تكاليف را محدود كرد و در شرايطي كه امكانات اجازه مي دهد ، بچه ها بيشتر تكاليفشان را در مدرسه و تحت نظر معلم انجام دهند .با بالا رفتن سطح تحصيلات بتدريج نياز به كار خارج از كلاس ( تحقيق و كارهاي ابتكاري ) بيشتر مي شود تا جايي كه در مقطع دانشگاهي بخش عمده‌ي فعاليتهاي مربوط به يادگيري به عهده‌ي دانشجو است نه معلم .
برخي از معلمان چنين مي پندارند كه هرچه بر حجم تكاليف داده شده به دانش آموز بيفزايد ، موجبات يادگيري بهتر را براي او فراهم نموده اند اما آنان بايد بدانند تكاليف كوتاهي كه با درايت تعيين مي شوند همان تاثير و كارايي را در يادگيري دارند كه تكاليف مفصل دارند .
