مرگ ستاره
فهرست مطالب
مرگ ستاره 5
نگاه اجمالي 5
گرانش يک ستاره 5
مراحل مرگ ستاره 6
ستاره نوتروني 6
مرگ ستاره نوتروني 7
سياهچاله‌ها 7
مقدمه 9
نحوه تشکيل ستاره 10
مقياس قدري 10
روشنايي ستاره 11
رنگ ستارگان 11
طيف ستارگان 11
اندازه گيري دماي ستارگان 12
اندازه گيري فراواني عناصر در ستارگان 12
جرم ستارگان 13
منابع انرژي ستارگان 13
مرگ ستارگان 14
ستارگان دور قطبي شمالي 15
عرض جغرافيايي و ستارگان دور قطبي شمالي 15
قطبهاي مساوي 15
معدل النهار 16
صورت فلکي تنين (اژدها) 16
نامهاي ستارگان 17
نقشه ستارگان را چگونه بکار بريم؟ 17
صورتهاي فلکي بهمن ماه 19
صورتهاي فلکي اسفند ماه 20
صورتهاي فلکي فروردين ماه 20
صورت فلکي شجاع(مارباريک) 20
صورتهاي فلکي (ارديبهشت ماه) 21
صورتهاي فلکي خرداد ماه 21
صورت فلکي تير ماه 21
صورتهاي فلکي جائي 22
ستارگان صورت فلکي جاُُُُثي 22
صورتهاي فلکي شهريور ماه 23
صورتهاي فلکي مهر ماه 23
صورتهاي فلکي آبان ماه 23
صورتهاي فلکي آذرماه 24
صورتهاي فلکي دي ماه 24
فانوس دريايي ستاره اي 25
کهکشان بيضوي 32
کهکشانهاي مار پيچي 33
کهکشان مارپيچي ميله اي 33
کهکشانهاي بيضوي 34
کهکشانهاي فعال و غير عادي 34
کوازارها 35
کهکشانهاي راديويي 36
تصادف کهکشانها 36
ستاره 37
جستارهاي وابسته 38
کشف بزرگترين ستارگان راه شيري 39
به غير سياهچاله‌ها به تولد ستارگان كمك مي‌كنند 43
تولد و مرگ ستارگان 44
نگاهى به زندگى ستارگان در دنياى ما 44
45 در دنياى ما وجود دارند آشنا كنيم 45
نتيجه گيري 48
تپ اَختر. 49
ستاره بعد از تولد 51
سحابي سياره‌اي 52
تأثير نيروي گرانش بر زندگي ستارگان 52
مراحل مختلف زندگي ستاره تشكيل كوتوله سفيد 52
تشكيل ستاره نوتروني 53
تشكيل تپ اختر 54
تشكيل ابرنواختر 54
تشكيل سياهچاله‌ها 54
عقايد انسانها در مورد ستارگان 55
منابع و ماخذ : 56
مرگ ستاره
ستارگان پس از تولد و زندگي خود که گاها عمرشان به ميلياردها سال هم مي‌رسد، به مرحله مرگ مي‌رسند. مرگ يک ستاره به يکي از سه صورت زير امکان‌پذير است: تبديل به کوتوله سفيد ، تبديل به ستاره نوتروني ، تبديل به سياهچاله.
نگاه اجمالي
سراسر زندگي ستاره به يک ميدان نبرد شبيه است. نيروي گرانش سعي دارد که ستاره را منقبض و خرد کند، ولي با مقاومت فشار رو به بيرون ماده ستاره روبرو مي‌شود، اما سرانجام ستاره تحليل مي‌رود. گرانش کنترل را بدست مي‌گيرد و ستاره شکل کاملا متفاوتي با ستاره‌اي معمولي و سالم مانند خورشيد به خود مي‌گيرد. حتي اگر جرم ستاره بسيار زياد باشد، ممکن است با تبديل به يک سياهچاله در اعماق فضا ناپديد شود.
گرانش يک ستاره
نيروي گرانش ، همواره جذب مي‌کند و مايل است که ذرات ماده را هميشه به هم نزديکتر سازد. ما به اين سبب وزن داريم که جرم زمين جرم بدن ما را به طرف خود مي‌کشد و در نتيجه نيروي گرانشي هر يک از اتمهاي بدن ما ، اتمهاي ديگر را به طرف خود مي‌کشد. از آنجا که جرم يک ستاره معمولي بسيار زياد است و حتي ممکن است يک ميليون بار بيشتر از جرم زمين باشد، گرانش دروني آن نيز بسيار شديد است.
لحظه‌اي اعماق خورشيد را مجسم کنيد، فشار آن در يک دهمي فاصله سطح تا هسته تقريبا يک ميليون بار بيشتر از فشار جو در سطح زمين است. در اين فاصله ، فشار با مقاومت گازهاي داغ درون خورشيد روبرو مي‌شوند، هنگامي که آتش هسته‌اي رو به کاهش مي‌گذارد، گاز ستاره سرد مي‌شود و بعد گرانش به نيروي مسلط تبديل مي‌شود. آنچه در اين مرحله روي مي‌دهد، به جرم ستاره بستگي دارد.
مراحل مرگ ستاره
ستاره‌اي رو به مرگ ، مانند خورشيد در هم فرو مي‌رود تا به اندازه زمين برسد. در اين روند هيچ انفجار واقعي و قابل توجهي رخ نمي‌دهد. ستاره فقط به توده‌اي از خاکستر راديواکتيو تنزل مي‌کند و به آرامي سوسو مي‌زند. در اين مرحله ، ستاره به يک کوتوله سفيد تبديل مي‌شود. يک فنجان از ماده آن يک صد تن وزن دارد.
ستاره نوتروني
اگر جرم ستاره‌اي بسيار بيشتر از خورشيد باشد، فشار فرو ريزش مرحله کوتوله سفيد را نيز پشت سر مي‌گزارد و متوقف نمي‌شود، آن قدر فرو ريزش ادامه مي‌يابد که قطر ستاره به حدود ده کيلومتر مي‌رسد. در اين نقطه ستاره گلوله‌اي است چگال از ذرات هسته‌اي که آن را ستاره نوتروني مي‌نامند. يک فنجان از ماده آن يک ميليون ميليون تن وزن دارد. برخي از ستارگان نوتروني به سرعت مي‌چرخند و در هر بار چرخش تابشهايي در طول موج راديويي گسيل مي‌کنند، اين گونه ستاره‌هاي نوتروني ، تپ اختر (پولسار) نام دارد. در قلب سحابي خرچنگ ، تپ اختري وجود دارد که سي بار به دور خود مي‌چرخد.
مرگ ستاره نوتروني
يک ستاره نوتروني بدون وقوع يک انفجار شديد اوليه شکل نمي‌گيرد. ستاره رو به مرگ ممکن است در چند ثانيه آخر حيات خود به‌صورت يک ابرنواختر شعله‌ور شود. درخشش آن چند روز از تمام کهکشانها پيشي مي‌گيرد. از بخش مرکزي ابرنواختر ، يک ستاره نوتروني پديد مي‌آيد. جرم ستارگان نوتروني نمي‌تواند بيشتر از دو برابر جرم خورشيد باشد.
يک ستاره رو به مرگ مثلا با جرم ده برابر جرم خورشيد ، چنان زير بار گرانش توليد شده قرار مي‌گيرد که هيچ نيرويي نمي‌تواند در برابر فرو ريزش آن مقاومت کند. وقتي که چنين ستاره‌اي منقبض مي‌شود (رمبش ستاره)، به اندازه حدود دو کيلومتر مي‌رسد، گرانش به حدي زياد مي‌شود که سرعت گريز از سطح آن به بيشتر از سرعت نور مي‌رسد.
