از اعتياد زنان تا نابساماني خانواده
چكيده:
اعتياد به مواد مخدر يكي از انحرافات شايع عصر حاضر است كه سالانه قربانيان بيشماري ميگيرد و آسيبي جدي بر پيكر خانواده و جامعه وارد ميكند. هرچند اعتياد به مواد مخدر در بين مردان بيش از زنان است، اما در چند سال اخير، نرخ اعتياد زنان به علل مختلفي افزايش يافته است. در اين نوشتار، علل و پيامدهاي ناگوار اعتياد زنان (صرفنظر از پيامدهاي مشترك با اعتياد مردان ) در محورهايي نظير كاركردها، روابط و نقشهاي خانواده، استحكام و ثبات خانواده … تبيين شده است. در پايان مقاله نيز راهكارها و اقدامات اجرائي مؤثر جهت پيشگيري از اعتياد زنان ارائه گرديده است.
واژگان كليدي:
اعتياد، انحرافات اجتماعي، زنان، خانواده، جرم، معتاد، مواد مخدر، آسيب اجتماعي.
اعتياد به مواد مخدر يكي از معضلات اصلي جامعه جهاني است. آمار رو به افزايش مصرف مواد مخدر در دنياي كنوني به گونهاي است كه يكي از سمشناسان معروف دنيا به نام لودوينگ ميگويد: «اگر غذا را مستثني كنيم، هيچ مادهاي در روي زمين نيست كه به اندازه مواد مخدر اين چنين آسان وارد زندگي ملتها شده باشد».[1].مطابق گزارشات آماري، مصـرف مـواد مـخدر در ايـران نـيز روندي افزايش دارد و در ميان انواع ناهنجاريها، آسيبزاترين و گستردهترين معضلات است. اينك پديده اعتياد در ميان زنان نيز همچون عارضهاي فردي، خانوادگي و اجتماعي مطرح ميباشد و داراي ابعاد پيچيده و چندگانهاي است؛ بدينجهت بررسيهاي جامعهشناخـتي، روانـشناختي، اقتصادي… در راستاي شناسايي علل و عوامل اين معضل و يافتن راهكارهاي مؤثر جهت پيشگيري، مقابله و درمان ضروري است.
تعريف اعتياد
اعتياد در لغت به معناي عادت كردن و يا خوي كردن به چيزي است.[2] سازمان ملل متحد (1950) اعتياد را اين گونه تعريف كرده است: اعتياد، مسموميت حاد يا مزمني است كه براي شخص يا اجتماع زيانبخش ميباشد و از طريق استعمال داروي طبيعي يا صنعتي ايجاد ميشود. اعتياد به مواد مخدر داراي سه ويژگي ذيل است:
1)- احساس نياز شديد به ادامه استعمال دارو و تهيه آن از هر طريق ممكن.
2)- وجود علاقه شديد به افزايش مداوم ميزان مصرف دارو.
3)- وجود وابستگي رواني و جسماني به آثار دارو، به طوري كه در اثر عدم دسترسي به آن، علائم وابستگي رواني و جسماني در فرد معتاد هويدا شود.[3]