حسابداري داراييهاي نامشهود
مقـدمــه
1 . هدف اين استاندارد، تجويز نحوه حسابداري داراييهاي نامشهود است. مسائل اصلي در حسابداري داراييهاي نامشهود عبارت از معيارها و زمان شناخت دارايي، تعيين مبلغ دفتري، شناخت هزينه استهلاك و تعيين ساير موارد كاهش در مبلغ دفتري آنهاست.
دامنه كاربرد
2 . الزامات اين استاندارد بايد در مورد حسابداري كليه داراييهاي نامشهود بكار گرفته شود مگر در موارد زير :
الف. ماليات انتقالي به دورههاي آتي.
ب. سرقفلي ناشي از تركيب واحدهاي تجاري (به استاندارد حسابداري شماره 19 مراجعه شود).
ج. حقوق معدني و هزينههاي اكتشاف، توسعه و استخراج معادن، نفت، گازطبيعي و غيره. ليكن اين استاندارد در مورد داراييهاي نامشهودي كه براي توسعه يا نگهداري اين فعاليتها بكار ميرود، كاربرد دارد.
د. مخارج تحقيق و توسعه (به استاندارد حسابداري شماره 7 مراجعه شود).
ه . اجارهها (به استاندارد حسابداري شماره 21 مراجعه شود).
3 . داراييهاي نامشهودي كه در روال عادي عمليات واحد تجاري به قصد فروش نگهداري ميشود، موضوع اين استاندارد نيست. اين موارد برحسب مورد مشمول استانداردهاي حسابداري شماره 8 يا 9 با عناوين حسابداري موجودي مواد و كالا و حسابداري پيمانهاي بلند مدت است. ليكن اين استاندارد در مورد داراييهاي نامشهودي كه با قصد واگذاري امتياز استفاده آنها، نگهداري ميشود، كاربرد دارد.
تعاريف
4 . اصطلاحات ذيل در اين استاندارد با معاني مشخص زير بكار رفته است :
. دارايي نامشهود به يك دارايي غيرپولي و فاقد ماهيتعيني اطلاق ميشود كه:
الف. به منظور استفاده درتوليد يا عرضه كالاها يا خدمات، اجاره به ديگران يا براي مقاصد اداري توسط واحد تجاري نگهداري ميشود،
ب. با قصد استفاده طي بيش از يك دوره مالي توسط واحد تجاري تحصيل شده باشد، و
ج. قابل تشخيص باشد.
. دارايي عبارت است از حقوق نسبت به منافعاقتصادي آتي يا ساير راههاي دستيابي مشروع به آن منافع كه درنتيجه معاملات يا ساير رويدادهاي گذشته به كنترل واحدتجاري درآمده است.
. استهلاك عبارت است از تخصيص سيستماتيك مبلغ استهلاك پذير يك دارايي طي عمر مفيد آن.
. مبلغ استهلاكپذير عبارت است از بهاي تمام شده دارايي يا ساير مبالغ جايگزين بهاي تمام شده در صورتهاي مالي ، به كسر ارزش اسقاط آن .
. عمر مفيد عبارت است از :
الف. مدت زماني كه انتظار ميرود يك دارايي ، مورد استفاده واحد تجاري قرار گيرد ، يا
ب. تعداد توليد يا ساير واحدهاي مقداري مشابه كه انتظار ميرود در فرايند استفاده از دارايي توسط واحد تجاري تحصيل شود
. بهاي تمام شده عبارت است از مبلغ وجه نقد يا معادل نقد پرداختي يا ارزش منصفانه ساير مابهازاهايي كه جهت تحصيل يك دارايي در زمان تحصيل ، واگذار شده است .
. ارزش اسقاط عبارت است از مبلغ خالصي كه انتظار ميرود در پايان عمر مفيد دارايي، پس از كسر هزينههاي مورد انتظار فروش آن، عايد واحد تجاري شود .
. مبلغ دفتري مبلغي است كه دارايي پس از كسر استهلاك انباشته و ذخيره كاهش ارزش مربوط ، به آن مبلغ در ترازنامه منعكس ميشود .
. زيان كاهش ارزش عبارت است از مازاد مبلغ دفتري نسبت به مبلغ بازيافتني دارايي.