بررسی پرچم های ملل
فهرست مطالب چكيده 5
مقدمه 6
كارآيي و استفاده: 6
فصل اول 8
1-1- علل بوجود آمدن پرچم: 8
2-1- سابقه استفاده از پرچم در بين ملل: 8
3-1 گوناگوني پرچم ها و تنوع رنگ در آنها 14
رنگهاي پرچمها: 15
1-3-1- رنگها: 15
2-3-1 نماد پرچمها 17
1-2-3-1نماد خورشيد: 17
2-2-3-1 نماد ماه: 18
4-2-3-1 نماد حيوانات: 19
5-2-3-1 نماد برگ و گل: 20
6-2-3-1 نمادهاي اجسام و اشكال: 21
1-6-2-3-1 علامت يين و يانگ 21
2-6-2-3-1 شمشير 22
5-6-2-3-1 نمادهاي مختلف: 23
4-1 تقسيم بندي پرچمهاي ملل 24
1-4-1 پرچمهايي كه فقط رنگ در آن موجود است: 25
3-4-1 پرچمهايي كه در آن طرح خاصي موجود است: 27
4-4-1 پرچمهايي كه در آن نقوش هندسي موجود است: 27
فصل دوم: پرچم ايران 29
2-2- دوران هخامنشيان 33
3-2- دوران اشكانيان 34
1-3-2- فرته داران 35
4-2- دوران ساسانيان 36
5-2- درفش ايران پس از گسترش دين اسلام 37
1-5-2- طاهريان 37
3-5-2- سامانيان 39
4-5-2- ديلميان 39
6-2- خاندانهاي که تا قبل از سلسله صفويان بر ايران حکومت كردند: 43
1-6-2- غزنويان 44
2-6-2- سلجوقيان 45
3-6-2- اتابكان 46
4-6-2- خوارزمشاهيان 47
5-6-2- شاهان تبرستان 48
7-2- مغولان 49
1-7-2- تيموريان 50
8-2- گروههاي تركمني كه بر ايران حكومت كردند: 51
9-2- صفويان 52
در زمان صفويه چند نوع بيرق وجود داشت: 54
10-2- افشاريان 55
11-2- زنديان: 59
12-2- قاجاريه 60
2-12-2- دوران محمدشاه 62
3-12-2- دوران ناصرالدين شاه 63
4-12-2- خلاصه سخن 68
13-2- درفش در دوران پهلوي 72
1-13-2- پرچم ملي: 74
14-2- پرچم جمهوري اسلامي: 76
15-2- نمادهاي پرچم ايران 78
2-15-2- خورشيد 81
از حكيم عمرخيام: 89
4-15-2- برگ زيتون و برگ خرما و گل 91
5-15-2- گردآمدن چند آخشيج (نشان) در يك نشان واره 95
فصل سوم 98
2-2-3 اسپانيا 101
3-2-3 انگلستان UNITED KINGDOM”UK” 103
قاره آسيا 106
قاره آفريقا 113
11-2-3 مالاوي 119
19-2-3 كانادا 132
فصل 4 136
1-4- شباهتهاي پرچمهاي ملل 136
2-4- تفاوتهاي پرچمهاي ملل 137
3-4- استعدادهاي پرچم براي طراحي لباس 139
4-4- نتيجه‌گيري 140
5-4- گزارش انجام پروژه نهائي 141
منابع و مأخذ 142
چكيده
اين تحقيق با كلياتي راجع به پرچم و علل بوجود آمدن آن آغاز، و در فصلهاي بعد مشخصاً به پرچم ايران پرداخته شده. ضمن بيان تاريخچه مختصري از پرچم ايران‌از دوران باستان تاكنون ، با تغييراتي كه در اين پرچم بوجود آمده ، نمادشناسي وبررسي رنگهاي آن ، شرح داده شده است.
در فصول بعدي از كل كشورهاي جهان، بيست كشور براي مطالعه گزينش شده که جداگانه و مختصراً به آنها رسيده و سرانجام از اين ميان پرچم ملي پنج كشور براي كارطراحي انتخاب گرديد . روي آنها مطالعه نهائي صورت گرفت و سرانجام در فصل‌پاياني نتيجه‌گيري و منابع و ماخذ آمده است.
مقدمه
در ترمهاي گذشته متوجه اين موضوع شدم كه مي‌توان از تمام اشياء (از نرم‌ترين تاسخت‌ترين) براي طراحي يك لباس سود جست.
شروع به جستجو نمودم كه بدليل علاقه‌ام به علل بوجود آمدن پرچم و علت انتخاب‌رنگ و نشان روي آن اين موضوع را جهت پروژه پايان نامه انتخاب کردم. پس از تحقيقي كه‌به سختي و با منابع بسيار اندك صورت گرفت، توانستم از رنكها و نقش مايه آنها الهام‌بگيرم و براي طراحي لباسهايم استفاده كنم.
كارآيي و استفاده:
بنظر من استفاده از رنگ و نقش پرچم هر كشوري براي يك لباس مي‌تواند نمايانگرآن كشور خاص باشد و در يك مجلس ميهماني بطور مشخص بدرخشد. يك مجلس‌ميهماني بين المللي كه از ساير ملل نيز در آن شركت دارند بهترين محل براي استفاده از چنين‌لباسي است تا بدون معرفي متوجه شد كه شخص استفاده كننده آن لباس بكدام كشورتعلق دارد.
در اين زمينه خاص هيچ تحقيقي تاكنون صورت نگرفته. هيچ دانشجويي اين موضوع را براي پايان نامه خود انتخاب ننموده است. بعبارتي ديگر تاكنون طرحي ازپرچم بر روي لباس نيامده است و اين مورد بي‌سابقه است.
هدف اصلي از انتخاب اين پژوهش علاقه شخصي و گردآوري اطلاعات محدودي‌در اين موضوع مي‌باشد (در مورد علل بوجود آمدن پرچم و انتخاب رنگها و نشانها برروي آن از زمان باستان كه اولين پرچم پديد آمده تاكنون) ضمناً براي استفاده وبهره‌برداري علاقه‌مندان نيز بوده است.
چون در زمينه پرچمهاي ملل و تجزيه و تحليل آنها تاكنون هيچ تحقيق و كتابي‌انتشار نيافته است بنابراين كمبود و محدوديت منابع مطالعاتي در اين زمينه بسيار است‌اما با مراجه به سايتهاي اينترنتي و كتابخانه‌هاي معتبر كشور و منابع محدود باجستجوي بسيار توانستم مطالبي در اين زمينه بدست آورم تا شايد بتواند فتح باب ومقدمه‌اي باشد براي تحقيقات كاملتر و جامعتر در اين زمينة خاص براي علاقه‌مندان اين‌موضوع.
فصل اول
1-1- علل بوجود آمدن پرچم:
پرچمها همانطور كه براي معرفي كشور و يا سازماني بكار مي‌روند، مي‌توانندبراي ارسال پيام نيز استفاده شوند. مانند كشتي‌ها با پرچمهايي كه داراي كد بين‌المللي‌هستند و پيام ارسال مي‌كنند. همچنين علامت دادن در ارتشها (نيروي دريائي) اغلب با پرچمها صورت مي‌گيرد. يك پرچم وارانه نشانگر اندوه و سختي است. پرچمي بر روي‌يك تير نصفه نشان صبحگاه است. تسليم شدن با يك پرچم سفيد نشان داده مي‌شود.شورش يا انقلاب با پرچم قرمز است و راهزني و دزدي (در كشتي دزدان دريائي) و قدرت‌با پرچم سياه مشخص مي‌شود. همچنين بيماريهاي مسري با پرچم زرد به نمايش‌درمي‌آيند. يك پرچم سفيد با علامت صليب سرخ توسط سازمان صليب سرخ در زمان‌جنگ براي نشان دادن بخش بيمارستاني و درماني استفاده مي‌شود.
2-1- سابقه استفاده از پرچم در بين ملل:
دانش اجتماعي به ما چنين مي‌گويد:
جامعه آغازين بصورت كلان كه ساده‌ترين نوع گردهمآيي است زندگي‌مي‌كردند. در كلان همه با هم خويشاوند و نيازهاي مشترك و افكار اقتصادي -سياسي – فرهنگي مشترك داشتند و در نماد ويژه كلان نيز مشترك بودند. اين نمادرا Totem مي‌ناميدند. نقش اين توتم از جانوران يا گياهان بود، كه مردم يك‌كلان خود را بازمانده آن مي‌دانستند و با آن نام، خود را مي‌خواندند و توتم را ستايش‌مي‌كردند.
خلاصه مطلب اينكه كلان اجتماعي بود كه افراد آن داراي يك توتم يا نشانه بودند وهمه خود را موظف مي‌دانستند كه كارهائي كه بسود كلان و توتم است انجام دهند و بقيه‌امور را نادرست مي‌دانستند و از آن دوري مي‌جستند توتم نماد دين و خداوندكارانسانهاي اوليه بوده است.
دانشمندان جامعه‌شناسي اين اسم را مبنا قرار داده و پرستش اشياء را بطور كلي‌توتم پرستي ناميده‌اند.
درفش يا بيرق يا پرچم نيز نماينده گروه و جمعيتي است كه داراي يك سرزمين‌واحد بوده و زيرنظر يك حاكميت اداره و رهبري مي‌شدند.
بنابراين مي‌شود گفت كلاني كه بسيار گسترش يافته و داراي نقاط مشترك‌همخوني، نژادي، فرهنگي و تاريخي يكسان است، با يك پرچم يا بيرق مشخص مي‌شدند.
بكاربردن بيرق يا پرچم از روزگاران قديم در ميان تمام ملل رواج داشته است. ازپرچمها و بيرقها در جنگ براي برقراري نظم و ايجاد شور و هيجان انقلابي استفاده‌مي‌شده است. بيرق نشانه ايستادگي و استواري در رزم بوده است. در جنگ‌ها بيرق بدست پرچمداري نيرومند و چالاك داده مي‌شد زيرا افراشتگي و جنبش پرچم به انگيزه‌افزايش نيروي رواني رزمندگان و برقراري نظم و سازماندهي و فرماندهي شايسته بوده‌است. و برعكس واژگوني آن ناتواني رواني و شكست و گريز جنگجويان را در پي داشته‌است، زيرا مبارزان مي‌پنداشتند كه فرمانده كشته شده و نظم و رشته فرماندهي از هم‌گسيخته مي‌شد و در نتيجه پراكندگي و فرار سربازان صورت مي‌گرفت. پس در نبردهاي قديم فرماندهان همواره مي‌كوشيدند كه پرچم افراشته نگاه داشته‌شود .
پرچم (پ‌َ – چ‌َ) (رَ) چيزي باشد كه سياه و مدور كه برگردن نيزه و علم ببندند. (برهان)ابريشم و موي اسب يا دم گاوي كه بر گردن علم ببندند (از فرهنگي خطي) پرچم‌تكه‌اي پارچه يا شنل با اندازه‌ها، اشكال در رنگهاي متفاوت كه معمولاً لبه آن به يك تيرچه‌يا ريسمان متصل است كه معرف يك جامعه، ارتش، كشور و يا ساير ساختارهاي سياسي‌و يا حتي سازمان و مؤسسه مي‌باشد. و معمولاً وزن پرچم را سنگين مي‌كردند كه به‌راحتي دشمن نتواند آنرا با خود ببرد. جنگجويان با ديدن و در اهتزاز بودن آن نيزومندي وپايمردي بيشتري از خود نشان مي‌دادند.
برگزيدن رنگها و نشانه‌ها بر روي پرچم بدون شك با شيوه انديشه، هدف، صلح‌دوستي و نوع پرستي کيش و مليّت و موقعيت جغرافيائي و سرانجام توتميسم ملتهابستگي گسستني ناپذيري داشته.
در انتخاب رنگ پرچمها موقعيت جغرافيائي محل سكونت آن جمعيت تأثير بسزائي‌داشته است.
مثلاً مردماني كه در كنار درياها و اقيانوسها زندگي مي‌كردند و از راه دريا به داد وستد و بازرگاني مشغول بودند، رنگ آبي در انديشه و درون آنان جائي خاص پيدا مي‌نموداين امر را امروزه مي‌توان در پرچم كشورهايي مانند (استراليا – انگليس – سومالي – هلند.هندوراس – گواتمالا – يونان – اوكراين – سوئد – ازبكستان – زلاندنو – فنلاند و…) بخوبي‌مشاهده نمود كه يكي از رنگهاي انتخابي آنان رنگ آبي است.
رنگها ضمن آنكه با موقعيت جغرافيائي كشور همسازي دارد، با صلح دوستي واعتقادات مردم نيز بستكي دارد و با شور و احساس آنان در پيوند است. در پاره‌اي از دينهامانند اسلام، رنگ سبز مورد احترام و علاقه پيروان اين دين است. زيرا نماد و نشانه ويژه‌پيشوايان مذهبي بوده، از اين رو رنگ سبز در پرچم بيشتر كشورهاي اسلامي مانند(ايران – اردن – افغانستان – پاكستان – عربستان – سودان و…) پذيرفته شده است.
همچنين رنگ آبي سالياني است كه نشان كليساي كاتوليك است. رنگ سرخ، يك‌رنگ انقلابي، يك رنگ شورانگيز و انتقام آميز و بالاخره رنگي است كه تلاشها و كوششهاو خونهاي ريخته شده در راه آرمانهاي بزرگ آئيني و ملي را بيان مي‌كند.
برخي از كشورها پس از يك جهش يا خيزش رنگ سرخ را براي پرچم خودبرگزيدهد. مانند اتحاد جماهير شوروري سابق و يا آن را يكي از رنگهاي پرچم خودانتخاب نمودند. مانند ايران بعد از انقلاب مشروطيت.
«انسانها دوست دارند، خونهائي كه به خاطر وطن و عقيده و ايمان و بدست آوردن‌پيروزي ريخته شده است را ارج نهند. و بهترين روش پاسداري و گراميداشت از اين‌جانبازان و دليران آن است كه رنگ خون آنان در نماد و نماينده كشور يعني درفش‌افراشته و در جنبش خويش ببينند تا يادآور سخت كوشي و از خودگذشتگي نياكان باشد» .
به همين ترتيب گزينش نشانه‌ها با پنداري كه مردم درباره سرزمين خود دارندپيوند دارد چنان كه در كشورهايي كه خورشيد در آن ممالك نقش بسزائي دارد، در پرچم‌آن كشورها نقش مي‌بندد. مانند چين – ايران
همانگونه كه قبلاً يادآور شديم، درفش يا بيرق از روزگاران قديم تاكنون نزدحكومتهاي دنيا نقشي ارزنده و پرشكوه و در خور داشته است. چنانكه در كتابهاي ديني وحماسه‌هاي ملي هر ملتي مي‌توان يادماني از انرا جستجو كرد.
در كتابهاي ديني ايران باستان نيز كه آئيني است صلح دوست و خواهان خلع سلاح‌و دوستدار همزيستي و آرامش و خواستار كار و كوشش، براي نگاهباني كشور و استوارداشتن خانه و دودمان و ميهن به واژه‌هاي (سپاه – جنگ – جنگ‌افزار – سواران – گردونه- سردار – مرز – درفش – مرزبان) بر مي‌خوريم كه خود نشاني از ارتش و سازماندهي‌نيروي پدافندي و دفاعي كشور و نگاهباني خانه و گسترش داد و عدل و آسايش وپاسداري از فرهنگ و تمدن و هنر و آئين است.
از سوي ديگر مشخص است كه درفش از ديرباز تا امروز كاربردي نمادين با رنگهاو نقشهاي گوناگون داشته كه هريك از رنگها و نقشها يادمان فداكاريهاي نياكان است كه‌با قهرمانيهاي آنان پيوندي ناگسستني دارد.
چنانكه اين درفشها نشانه نيرومندي – استواري – ماندگاري و پيروزي حاكميت‌بشمار مي‌رفته است.
همانگونه كه بارها و بارها مي‌توان در كتاب ديني زرتشتيان (اوستا) ديد كه زرتشت‌با كلماتي مانند (با درفش برافراشته – درفش بزرك – درفش خونين – درفش گشوده)معتقدان به آئين و نيكان را به مبارزه با ديوان، پليدان و جادوها به ميدان مبارزه فرا خوانده‌است.
3-1 گوناگوني پرچم ها و تنوع رنگ در آنها
بيشترين رنگهايي كه در پرچم كشورها استفاده مي‌شود شامل:
قرمز: 140 سفيد: 95 آبي سير و روشن، 85 سبز: 78 زرد: 47 سياه: 32 نارنجي: 9
كشورهايي هستند كه فقط رنگ را براي پرچم خود انتخاب نموده‌اند بدون نشان‌مخصوصي كه اين كشورها، 55 كشور هستند.
تنها كشوري كه داراي يك رنگ و بدون نشان مخصوص است: ليبي است. كشورهايي كه در روي پرچم خود از نمادهاي مذهبي استفاده نموده‌اند، نيز 4 كشور هستند مانند: ايران – عراق – عربستان – كومور.
62 كشور هستند كه از نماد ماه و ستاره و خورشيد استفاده نموده‌اند كه اين‌نمادها بيشترين نماد در روي پرچمهاي دنياست: 10 كشور نيز از نشان گياه‌بر روي پرچم خود استفاده نموده اند.
كشورهايي هستند كه از نماد حيوان بر روي پرچم استفاده نموده‌اند آنها نيزتقريباً 11 كشور هستند.
رنگهاي پرچمها:
1-3-1- رنگها:
رنگ سرخ: بيشترين رنگي است كه كشورها براي پرچم خود انتخاب نموده‌اند (140كشور). شايد اين رنگ در باور بيشتر ملتها رنگ خون و قيام و آزادي خواهي است.
بايد به ياد داشته باشيم كه بيشتر ملل دنيا در اين دو صده اخير است كه توانسته‌انداستقلال خود را بدست آورند و حكومتهاي استعمارگر را از كشورهاي استعمار شده‌خود بيرون برانند و مستقل شوند. مسلماً در راه بدست آوردن اين آزادي، خونها ريخته‌شده است و اين دليل محكمي براي انتخاب رنگ سرخ براي يكي از رنگهاي پرچم آنها گرديده است.
رنگ سفيد: بعد از رنگ سرخ، رنگ سفيد است كه در اغلب پرچمها ديده مي‌شود. (95كشور)
دليل انتخاب اين رنگ مي‌تواند عقيده به صلح و دوستي و آشتي بين ملتهاباشد كه اين رنگ نشانه آن است.
آبي: و بعد از دو رنگ مذكور رنگ آبي در بين پرچم كشورها وجود دارد (85 كشور)اين رنگ نماد دريا و آب است. دليل انتخاب اين رنگ در روي پرچم كشوري شايد به دليل‌نزديكي آن كشور به دريا يا اقيانوس و يا چون آب نشانه زندگي است، علاقه به اين رنگ‌وجود دارد. و رنگ آسمان که نشانه بلند پروازي و پاکي و پرواز است . البته رنگي است كه در بين مسيحيان مذهبي نيز رنگ باارزشي است…………..
