فهرست مطالب

تاريخچه صنعت برق در ايران 3

انواع شبكه هاي توزيع انرژي الكتريكي 3

شبكه باز 4

از لحاظ اصلاح ضريب قدرت فاصله بين سيمها: 10

اسپان:فاصله بين پايها است 11

فاصله آزاد سيمها: 12

حريم مجاز شبكه هوايي: 13

دو حريم براي شبكه ها وجود دارد: 13

1-حريم مجازدرجه يك كه فاصله افقي يك شبكه از شبكه مجاورش كه تاولتاژkv20حداقل 5متر است. 13

متعلقات سيمهاي هوايي: 13

1-پايه ها: 13

2-مقرها: 13

3-كنسولها: 13

پايه ها:هنگام انتخاب يك نوع پايه بايد به دو نكته توجه شود. 13

1-نيروي عمودي                                    2-نيروي افقي 14

انواع پايه ها: 15

پايه بتوني: 15

پايه هاي فولادي: 16

((نكاتي درموردنصب پايه ها وترانس)) 18

تعويض پايه فيوز سوخته: 19

چند نكته اي درمورد آزمايش اتصالات ايمني ترانس 20

كنتاكتور : 21

چرغ هاي سيگنال : 28

رله اضافي بار(بيمتالي) 30

Solid State Overload Relay   3UB1 32

اطلاعات فني : 32

MAIN  CIRCUIT 32

CONTROL  CIRCUIT 33

CONTROL  VOLTAGE 33

كليدهاي فشار قوي 34

انواع مختلف سكسيونر از نظر ساختمان 37

سكسيونر كشويي 38

سكسيونر دوراني 39

سكسيونر قيچي اي : 40

ب) كليدهاي قابل قطع زير بار 41

ج) كليد قدرت يا دژنكتور 42

دستورالعمل در ارتباط با قطع و وصل بريكرها : 43

ديژنكتورهاي 63 كيلو ولتHPGE9-12Eبا سيستم كنترل فنري: 55

انواع قطعات بكار رفته شده در ديژنكتور: 56

طرز روغن ريختن در پل: 59

مشخصات روغن: 59

الف)قطع جرقه در كليدهاي فشار قوي 60

ب)قطع جرقه در كليدهاي فشار قوي 61

كليدها از لحاظ عايقكاري : 62

الف)خاموش كننده جامد 62

پ)خاموش كننده گازي: 62

انواع كليد هاي قدرت: 64

الف)كليد روغني 64

ب)كليد كم روغن 64

كليد اكسپانزيون: 65

ت)كليد هوايي 66

ج-كليدSF6 68

چ)كليد خلاُ : 68

در سال 1283هجري شمسي با نصب يك ژنراتورKW400 توسط حاج امين الضرب در خيابان چراغ برق تهران استفاده از انرژي الكتريكي به صورت يك سيستم در ايران آغاز شد.تا سال 1338 تنها نيرو گاه ديگر به ظرفيتهاي mw6,mw8,mw2,mw1مورد بهره برداري قرار گرفتند .در سال 1338نيروگاه طرشت با 4واحد توربين بخار وتوليد جمعا mw50به عنوان اساسي ترين منبع توليد قدرت در ايران به شمار مي رفت.

با تشكيل وزارت آب وبرق  درسال 1343 كه مجددا به وزارت نيرو تغيير نام داد وظايف شركتهاي برق پراكنده به اين وزارتخانه محول مي شود در پايان سال 1360نصب شده در كل كشور به بيش از mw11800رسيد كه نشان دهنده حدود w305براي هر نفر بود در اين سال نيروگاه هاي آبي تقريبا 5/27درصد توليد نيروگاه هاي كشور را تشكيل مي دادند.

انواع شبكه هاي توزيع انرژي الكتريكي

1-شبكه باز وشعاعي

2-شبكه ها از دو سوتغذيه

3-شبكه هاي چند سو تغذيه

شبكه باز

اين شبكه از يك سمت تغذيه مي شود در چنين شبكه اي يك يا چند هادي از منبع به تابلوي اصلي تقسيم كشيده مي شود.در شبكه باز ممكن است هر مصرف كننده اي مستقيما از تابلوي اصلي تقسيم تغذيه نمايد درچنين حالتي ضريب اطمينان كار شبكه خوب است زيرا درصورت وقوع اتصالي در يكي از انشعابها فقط يك مصرف كننده بدون جريان مي ماند. اين شبكه كه جهت تغذيه مصرف كننده هاي بزرگي نصب مي شود دركارخانه جات وتاسيسات صنعتي مورد استفاده قرار مي گيرد.

دروضعيت ديگري چندين مصرف كننده از :يك خط منشعب از تابلوي اصلي تقسيم تغذيه مي شود.بدهي است كه در اين حالت به محض پديد آمدن اتصالي ويا نقص در خط انشعاب كليه مصرف كننده هاي كه از اين خط تغذيه مي شوندبدون جريان خواهد شد.موارد استفاده:مصارف خانگي يكي ديگر از موارد كاربرد شبكه هاي باز توزيع انرژي الكتريكي نواحي مختلف شهرها وروستاها مي باشد.در چنين حالتي اگر خط توزيع فشار ضعيف هوايي باشد بايستي در سرهر تيري كه انشعاب از آن گرفته مي شودفيوزها را نصب نمود كه اين موارد اصلا در اين شهر رعايت نشده است.اگر خط توزيع فشار ضعيف زميني باشد لازم است در ابتداي هر انشعابي كه از زمين بيرون مي آيد ودر دسترس قرار مي گيرد فيوزها در محفظه بسته اي قرار دارد.

شبكه هاي از دو سو تغذيه:

در محلهايي كه قطع اتفاقي جريان برق مجاز نمي باشد جهت بالا بردن ضريب اطمينان كار شبكه هاي الكتر يكي بهتر است كه شبكه ها از دو پست مختلف تغذيه شوند.كه باازكارافتادن يكي ازپستها,پست ديگري جايگزين شود.

شبكه چند سو تغذيه يا حلقوي :

عملكرد شبكه هاي حلقوي مانندعملكرد شبكه هاي از دو سو تغذيه شونده مي باشد با اين تفاوت كه در يك شبكه حلقوي ابتدا وانتهاي خط هادي به يك نقطه تغذيه كننده متصل مي باشد.

شبكه وهادي هاي آن:

بعد از مس,آلومنيوم به عنوان هادي الكتريكي استفاده مي شود اگر چه ضريب هدايت آن كمتراست از مس ولي وزن آن هم كمتر است.براي آنكه هادي آلومنيومي از نظر هدايت الكتريكي معادل هادي مس گردد بايد مقطع آن را 6/1برابر مس گر فت كه باز هم با اين وضع وزن آن فقط نصف وزن مس مي شود سيم آلومنيومي در شبكه هاي هوايي بيشتر بكار ميرود .چون سبك وانعطاف پذير بالايي دارد.استحكام مكانيكي آلومنيوم كمتز از مس است.براي جبران اين نقصان آنرا به صورت آلياژ به كار مي برند كه سه نمونه آلياژ آن عبارتند از :1-آلدراي2-راه ديگر افزايش استحكامي آن استفاده ازفولاد در داخل سيم است.به صورت يك روش در طول هادي براي بالا بردن انعطاف پذيري آن را به صورت چند رشته اي مي سازند.جهت چرخش هر لايه درهاديها بر خلاف لايه هاي مجاور مي باشد تا از باز شدن رشته هاجلوگيري كند .تعداد رشته هادر يك هادي چند رشته از فرمول زير به دست مي آيد:

1+K3-2K3=A

تاثير رطوبت بر هادي آلو منيومي بيشتر از مس مي باشد لذا بايد دقت كردكه محل اتصال آلومنيوم با مس به درستي انجام گيرد.چون محل اتصال در اثر رطوبت مانند يك پيل برقي يا مدار بسته اي بوجود مي آورد كه باعث خورده شدن هادي آلومنيوم مي شود.

نحوه انتقال وتوزيع انرژي الكتريكي

1-بوسيله سيمهاي هوايي

2-بوسيله كابلهاي زميني

انتخاب يكي از دو وسيله فوق به عوانل متعدد بستگي داردكه پس از جمع بندي آن عوامل يكي از دو وسيله فوق جهت انتقال وتوزيع انتخاب مي شود.

عواملي كه جهت انتخاب يكي از دو طريق سيم كشي هوايي يا زميني موثرند را نام ببريد؟

1-طول مسير:اگر مسير فاصله اش تا پست تغذيه پر پيچ وخم باشدوفاصله كم باشد سيم كشي زميني انجام مي گيرد.

2-نوع مسير: بعضي جاها اجبارا از شبكه زميني استفاده مي شود مانند حريم باندفرودگاه وبعضي جاهااجبارااز شبكه هوايي مانندحريم عرض شبكه راه آهن.

3-محدوديت عرضي مسير:بعلت كم بودن عرض مسير در بعضي جاها وعدم تامين حريم خطوط هوايي كابل كشي زميني جايگزين مي شود مخصوصا در مورد خطوط400ولتي و20 كيلو ولتي در داخل شهرها ومجتمع هاي صنعتي.

4-ولتاژ خط انتقال:هرچه ولتاژ خطوط انتقال قوي تر باشدسيم كشي هوايي به كابل كشي زميني ارجعيت مي يابد.

3-تراكم جمعيت:

اگر در محل توزيع ومصرف تراكم جمعيت زياد باشد وباردر كيلو متر مربع از KW1000به بالا باشد.كابل كشي زميني به سيم كشي هوايي برتري دارد.

4-عامل اقتصادي:

طرحي مقبول است كه هم به لحاظ فني از شرايط نسبتا خوبي برخوردار باشد وهم به لحاظ اقتصادي به بودجه وتامين اعتبار كمتري نياز مند باشد در اين مورد سيم كشي هواي كابل زميني برتري دارد.مخصوصا هر اندازه ولتاژ خط انرژي قوي تر باشد اين افزايش قيمت چشمگيرتر است.حدودا شبكه هاي فشارهاي ضعيف 400 ولتي دوبرابر ودر 63 كيلو ولتي هفت و230 كيلو ولتي يازده برابر مي شود.

5-زيبايي محيط:

كه سيم كشي زميني براي اجراي اين امرانتخاب مي شودعلاوه بر عوامل فوق عوامل متعدد ديگري نيز وجود دارد كه كابلهاي زميني را به سيمهاي هوايي وسيمهاي هوايي را به كابل هاي زميني تبديل مي كند مانند:

عوامل جوي,عوامل اطمينان مصرف,عوامل عيب يابي سريع به هنگام اتصال وپارگي خطوط كابل كشي زمين به علت دفن بودن از خطرات طوفان ويخ زدگي ورعد وبرق در امان است از اين روجريان برق كمتر قطع مي شوداما صدمه ديدن آن باعث بوجود آمدن مشكل زيادي مي شود.