سازمان تجارت جهانی
فهرست مطالب چكيده: 4
سوال فرعي: 6
مقدمه: 7
مراحل طي شده تا شكل‌گيري سازمان تجارت جهاني 8
دور اروگوئه زمينه‌ساز شكل‌گيري سازمان تجارت جهاني: 9
2- اصل جهان شمولي: 13
تجارت خدمات و بررسي خدمات حقوقي در سازمان تجارت جهاني 15
موافقت نامه عمومي تجارت خدمات 15
هدف و اجزاء گاتس 16
شيوه هاي عرضه ي تجارت خدمات حقوقي 18
رشد خدمات حقوقي 19
تجارت خدمات حقوقي 20
مشكلات و موانع تجارت خدمات حقوقي 23
بررسي تطبيقي مالكيت معنوي در حقوق ايران و سازمان تجارت جهاني 26
بررسي پيشينه ي حق مالكيت معنوي در حقوق ايران 27
حقوق بين‌المللي و مالكيت معنوي تا سازمان جهاني مالكيت فكري (wipo) 28
موافقتنامه جنبه هاي تجاري حقوق مالكيت فكري (Trips) 31
استانداردهاي حداقل در موافقتنامه trips. 32
رژيم كپي‌رايت در موافقتنامه (Trips) 33
اهداف و اصول موافقتنامه ترپيس 34
تجارت كالا در سازمان تجارت جهاني 37
كالاهاي غير كشاورزي 40
حل اختلاف در سازمان جهاني تجارت 42
الف- بررسي اجمالي تفاهم‌نامه حل اختلاف 44
4- تشكيل هيأت رسيدگي 47
5- استيناف 47
6- صدور توصيه يا حكم 48
ب- نكات و ديدگاه هاي حقوقي در خصوص مكانيسم حل اختلاف 50
ارتباط حقوق بشر با سازمان تجارت جهاني 53
پيامدهاي الحاق ايران به سازمان تجارت جهاني 58
منافع پيوستن به wto 61
پيش نيازهاي پيوستن به wto 63
نتيجه‌گيري: 66
منابع 67
چكيده:
در جهاني كنوني كه همه چيز در حال تحول و پيشرفت مي باشد نروم تحول در زمينه هاي مختلف اقتصادي و ديگر زمينه ها براي تمام كشورها لازم و ضروري مي باشد و حتي يكي از واجبات مهم براي بقاي كشورها در زمينه ي فعاليت هاي اقتصادي در عرصه ي بين‌المللي مي باشد با توجه به وجود سازماني به نام سازمان تجارت جهاني عضويت و 154 كشور جهان در اين سازمان و آزادسازي تجاري در زمينه هاي مختلف در اين كشورها لازم است كه اهميت اين سازمان جهاني و مزايا و معايب عضويت در اين سازمان مورد بحث قرار گيرد و همچنين به نقش ايران و مزايا و معايب آن در عضويت به اين سازمان خواهيم پرداخت و همينطور كه مي دانيم اين سازمان حوزه هاي مختلفي را در زمينه هاي مختلف تجاري مورد بررسي قرار مي دهد. از جمله 3 حيطه مهم در زمينه ي خدمات، كالا، و مالكيت كه هر كدام از اين حوزه ها خود به شاخه هاي مختلفي تقسيم مي گردند.
1- مبتلا فعاليت در زمينه ي كالا كالاهايي از قبيل منسوجات، پوشاك، محصولات كشاورزي، انواع فلزات محصولات صنايع شيمايي و محصولات صنايع غذايي، انواع مصالح ساختماني و وسايل نقليه و تجهيزات حمل و نقل.
2- فعاليت در زمينه ي خدمات هم به بخش ها خدمات توريسم خدمات فني و مهندسي، خدمات ساختمان، و حمل و نقل و……..
3- مالكيت ها از جمله مالكيت هاي صنعتي و معنوي از قبيل آثار مكتوب و آثار سمعي، بصري، فيلم هاي سينمايي، محصولت صنعتي، اختراعات، علائم تجاري …… تقسيم مي شود و همانطوري كه به اين مصاديق اشاره شد حيطه ي فعاليت سازمان تجارت جهاني بسيار گسترده مي باشد و همه ي موارد بسيار مهم و حياتي در زمينه ي تجارت را در بر مي گيرد و هر روز به موارد اين آزادسازي هاي تجاري در زمينه هاي مختلف افزوده مي شود و كشورها براي عضويت در آن بايد خود را با ا ستانداردهاي سازمان تجارت جهاني در زمينه هايي كه اين سازمان به فعاليت مي پردازد تطبيق دهند تا بتوانند به عنوان عضو سازمان در عرصه ي بين‌المللي فعاليت نمايند آنجا كه حيطه ي مواردي كه سازمان به بررسي آن مي پردازد بسيار گسترده مي باشد در اين تحقيق سعي كرده امر كه در و همچنين سعي كرده‌ا م هر چند كوتاه به ارتباط اين سازمان با ديگر بخش هاي حقوق مثل حقوق بشر و …… به طور خلاصه بپردازيم و به همچنين بر سيستم حل اختلافات در سازمان تجارت جهاني نيز توجه كنم حال با توجه به گستردگي مطالب سعي نمودم توجه خود را در چند مورد از زمينه هايي كه نام بردم بيشتر متمركز نمايم گرچه در مورد مسائل مختلف به اختصار به توضيح خواهم پرداخت فرضيه به سازمان تجارت جهاني نقش مهمي در در آزادسازي تجاري و متعاقب آن پيشرفت اقتصادي و يكسان سازي قوانين تجاري در زمينه هاي مختلف كالا، خدمات و مالكيت ها مي گردد.
سؤال اصلي: آيا سازمان تجارت جهاني نقش مهمي در آزادسازي تجاري و پيشرفت اقتصادي و يكسان سازي قوانين تجاري در زمينه اي مختلف كالا خدمات و مالكيت ايفا مي كند.
سوال فرعي:
1- سازمان تجارت جهاني چه نقشي در روند يكسان سازي قوانين ايفا مي كند؟
2- با توجه به شرايط جامعه ي جهاني و پيوستن كشورها به اين سازمان جهاني آيا ايران هم لازم است به اين سازمان بپيوندد؟
3- نقش سازمان تجارت جهاني در يكسان سازي قوانين در زمينه كالا (مثلاً محصولات كشاورزي) چيست؟
4- نقش سازمان تجارت جهاني در يكسان سازي قوانين در زمينه ي خدمات (مثلاً حمل و نقل) چيست؟
5- نقش سازمان تجارت جهاني در يكسان سازي قوانين در زمينه علائم (مثلاً مالكيت صنعتي ) چيست؟
6- نقش سيستم حل و فصل اختلافات در سازمان تجارت جهان چيست؟
7- ارتباط سازمان تجارت جهاني با ديگر نهادهاي حقوقي مثل حقوق بشر چيست؟
مقدمه:
سازمان تجارت جهاني يك رژيم بين‌المللي است كه اعضاي آن نسبت به تنظيم قواعد و مقررات ناظر بر تجارب بين‌الملل اقدام مي ورزند و از طريق امتيازات متقابل زمينه را براي دسترسي سهل تر به بازارهاي ديگر فراهم مي سازند. اين سازمان را به دليل تأثيرگذاري بر سياست هاي تجاري اعضاء گسترش تجارت بين‌المللي ونظام منحصر به فرد حل اختلاف مهم‌ترين سازمان بين‌المللي بعد از جنگ دوم جهاني قلمداد كرده‌اند سازمان تجارت جهاني به جهت تدوين حقوق ناظر بر روابط بازرگاني بين دولت ها منبع اصلي حقوق بين‌المللي تجارت و يكي از منابع حقوق بين‌الملل عمومي نيز به حساب مي آيد و كار آن مكمل تلاش هاي آنسيترال است كه از طريق قانونمند كردن روابط بين بنگاه هاي خصوصي مسئوليت كار تدوين حقوق تجارت بين‌الملل را برعهده دارد. نكات ذكر شده نشان دهنده ي اهميت اين سازمان در سطح بين‌المللي مي باشد و نشان مي دهد كه در جهان كنوني نياز به تنظيم قواعد و مقرراتي حقوقي در زمينه ي تجارتي براي كل كشورها و متعاقب آن پيروي آن ها از يكسري قواعد متحد الشكل لازم و ضروري است و حتي يكي از واجبات مهم براي بقاي كشورها در زمينه ي فعاليت هاي اقتصادي در عرصه بين‌المللي مي باشد.
فصل اول:
مراحل طي شده تا شكل‌گيري سازمان تجارت جهاني
تجارت در سطح بين‌المللي از قديم الايام به اشكال مختلفي رايج بوده ولي با گذشت زمان پيشرفت فعاليت هاي اقتصادي و تدوين قواعد و مقرراتي حقوقي ناظربر آن فعاليت ها منجر به اين شد كه كشورها يك سري قواعد حمايتي و قوانين و مقررات حقوقي در اين زمينه ها به وجود بياورند كه براي تحقق اين هدف موافقت نامه ي عمومي تعرفه و تجارت (گات) برا تسهيل دسترسي به بازارهاي ديگر و كسب منافع تجاري را به وجود آورند كه البته جنبه ي موقتي داشت و طرفين و متعاهد آن عمدتاً در چهارچوب مزاكرات تعرفه اي به يكديگر امتياز مي دادند و در واقع اعطاي امتياز بدين معنا بود كه كشورهايي كه عضو گات بودند مي پذيرفتند كه تسهيلاتي در اختيار شر كاي تجاري خود قرار دهند و در مقابل از موانع كمتري در راه صادرات كالاهاي خود برخوردار شدند. در مجموع8 دور مذاكره در چهارچوب گات از سال 1947 تا 1994 تا تشكيل سازمان تجارت جهاني انجام شد كه اين مذاكرات از جهت طول دوران مذاكرات و همينطور تعداد كشورهاي شركت كننده متفاوت بودند به طوري كه اولين مذاكرات با تعداد محدودي (حضور 23) كشور و در زماني نزديك به دو ماه طول كشيد در صورتي كه آخرين رو مذاكرات كه با تعدادي بيش از 120 كشور تشكيل شد. موافقتنامه عمومي تعرفعه و تجارت در سال 1947 توسط 23 كشور به امضا رسيد و بعد از آن مذاكرات دور دوم آن در سال 1949 ما حضور 13 كشور تشكيل شد ولي با توجه به اشتياقي كه برخي كشور منجمله آمريكا براي آزادسازي تجاري داشتند منجر به تشكيل دورسوم درسال 1951 با حضور 38 كشور شد و در سال 1956 دور چهارم درژنو با حضور 26 كشور بود و دور پنجم هم در ژنو و با حضور 26 كشور تشكيل شد و بعد دور ششم، كه معروف به دور كندي است 3 سال به دراز كشيد و روش مذاكرات تا دور كندي مذاكرات كالا به كالا بود بدين ترتيب كه كشورها مذاكرات دو جانبه اي انجام داده و فهرست هايي با يكديگر حراج مي كردند كه چنانچه هر كشوري كه منافعي در آن مي يافت به اين فهرست ها محلق مي شد ولي دردور كندي تغييري ايجاد شد و آن عبارت بود از اين كه مزاكرات كالا به كالا جاي خود را به كاهش درصد خاصي از تعرفه براي گروه هاي كالاهاي ويژه داد. دور هفتم نيز در سال 1973 با حضور 102 كشور آغاز گرديد و اين دور نيز تعرفه ها را در بساري موارد كاهش داد و بر آن بود را براي هماهنگ كردن تعرفه ها در سطح جهان مهيا سازد بدين معنا هر قدر تعرفه بيشتر بود كاهش آن نيز مي بايست چشمگيري باشد و در اين دور هم تلاش هاي زيادي در زمينه هاي مختلف ديگر براي از بين بردن موانع تجاري به وجود آمد.
دور اروگوئه زمينه‌ساز شكل‌گيري سازمان تجارت جهاني:
دور اوروگوئه كامل‌ترين و طولاني‌ترين دور مذاكرات تجاري بوده است كه هفت سال و نيم طول كشيد. برخلاف تمام ادوار كه مربوط به تجارت كالاها بوده دور اروگوئه تجارت خدمات ومالكيت فكري حيات كشورها را نيز در برگرفته ودرهمين دورا رو گوئه يك نظام جديدي براي حل وفصل ها اختلافات تجاري به وجود آمد كه به دليل مكانيسم هاي اتخاذ شده تضميني براي اجراي آراي صادره بود. اولين تلاش براي آغاز مذاكرات اين دور در سال 1982 صورت گرفت ولي از آنجا كه صحبت از اصلاح كلي ساختار نظام تجارت بين‌ا لملل و مذاكره درباره ي مسائل جديد بود بدين گونه تقسيم گرفته شد كه تعمق كافي به عمل آمده و كشورها پس از بررسي نتايج احتمالي به آن بپيوندند و در واقع حاصل كار مذاكرات دور اروگوئه تأسيس سازمان تجارت جهاني و جايگزين شدن آن به جاي گات بوده است واين سازمان همانطور كه بيان شده علاوه بر موافقت نامه در زمينه ي كالا مثل گات به فعاليت در عرصه هاي ديگر فراتر از گات نظير خدمات ومالكيت فكري نيز مي پردازد. و علاوه بر اين ها يكسري موافقتنامه هاي چند جانه نيز در غير از موارد فوق يعني (كالا- خدمات- مالكيت) شكل گرفته كه كليه ي اعضا موظف به پيوستن به آن ها نبودند و فقط كشورهايي كه علاقه ومنافع ويژه اي در آن زمينه داشتند به آن ها مي پيوستند مثل موافقتنامه هاي هواپيمايي كشوري در حالي كه در موافقتنامه هاي كالا- خدمات و مالكيت پذيرش كامل و بي قيد و شرط آن ها شرط ورود به سازمان تجارب جهاني بود در اين موافقتنامه ها چنين اجباري به چشم نمي خورد………
