نگهداري بهره ور فراگير (TPM)
فهرست مطالب
1-مقدمه1
2- مديرت فني (حافظت فني، تروتکنولوژي)….. 5
2-1-  تعريف سيستم 6
2-2-  تروتکنولوژي8
2-3-  اهداف مديريت فني12
2-4-  جايگاه امور مديرت فني در صنايع……. 13
3-       شرايط فعلي نگهدار و تعميرات و امور مديريت فني درصنايع ايران   15
3-1-  علل وجود نارسايي در امور نگهداري و تعميرات    19
4- برنامه ريزي و کنترل در نگهداري و تعميرات 22
4-1-  تعريف عمومي23
4-2-  بخشهاي اصلي تشکيل دهنده امور مديريت فني  24
4-3-  فعاليت بخش امور اجرايي نگهداري و تعميرات 25
4-4-  عوامل موثر در تعيين ميزان اعمال تعميرات پيشگيري   27
4-5-  هزينه هاي مورد نظر و روند تغييرات آنها.. 30
4-6-  مدل پيشنهادي براي کنترل عمليات و آمار و اطلاعات    32
4-7-  نقش بخش مهندسي در امور مديريت فني…. 34
5-کاربرد کامپيوتر در برنامه ريزي و کنترل امور مديريت فن (نت)    38
5-1-  کليات39
5-2-  ليست نمونه اي از خدمات قابل دريافت از کامپيوتر در امور مديريت
فني42
6-       نگهداري و تعميرات بهره ور فراگير…….. 45
6-1-  از نگهداري و تعميرات پيشگيرانه (PM) تا نگهداري و تعميرات بهره ورفراگير(TPM46
6-2-  تاريخه TPM…………………….. 50
6-3-  ارتباط بين TPM، تروتکنولوژي و پشتيبانيهاي فن 54
6-4-  معرفي TPM در کارخانه……………. 56
6-5-  تهيه برنامه کلات TPM…………….. 59
6-6-  ساختار پيشرفت و تکامل TPM………… 60
6-7-  آموزشهاي ابتدايي TPM…………….. 62
7-       اثر بخشي تجهيزات، ضايعات مزمن و ساير نظريه ها در توسعه و ترويج TPM65
7-1-  شش ضايعه بزرگ که باعث محدوديت اثر بخشي تجهيزات مي شوند 66
7-1-1ضايعات خرابيهاي اضطراري66
ضايعات آماده سازي و تنظيم68
7-1-3. ضايعات حرکت بدون توليد68
7-1-4.  ضايعات کاهش سرعت 69
7-1-5. ضايعات کيفيت و دوباره کاري70
7-1-6.  ضايعات آغاز توليد    71
7-2-  تحليل P-M و ضايعات مزمن71
7-2-1.   روش تحليل P-M   73
7-3-  افزايش سطح مهارتها از طريق TPM……. 77
7-3-1. اهداف تحليل مهارتها  80
8- طراحي و اجرا يک سيستم TPM84
8-1-  مقدمه………………………….. 85
8-2-  مارپيچ مرگ يا سيستم …………….. 87
8-3-  TPM در مقابل روشهاي قديمي……….. 89
8-4-  تهيه چک ليست هاي مقدماتي TPM……… 90
8-5-  نقش ها و مسئوليت هايمشخص در يک سيستم TPM 95
8-5-1.  وظايف اصلي کاربران در خط توليد96
8-5-2. وظايف بخش نگهداري و تعمير TPM98
9-طراحي يک سيستم نگهداري فر اگير مستقل TPM 102
9-1-  کليات103
9-2-  مرحله اول: آشنايي با کار در محيط تميز و مرتب  104
9-3-  مرحله دوم: شناسايي ريشه اصلي مشکلات… 109
9-4-  مرحله سوم: جمع بندي و آناليز کردن داده ها و اطلاعات 111
9-5-  مرحله چهارم: مشخص کردن و بيان نکات کليدي انجام کار 115
9-6-  مرحله پنجم: آموزش کاربران، کارگران و مديران   116
9-7-  مرحله ششم: تامين قطعات يدکي و لوازم مورد نياز 119
9-8-  مرحله هفتم: چرخه را تکرار کن، TPM پاياني ندارد    121
9-9-  فاکتورهاي قابل اندازه گيري در TPM… 126
9-9-1.   MTBF و MTTR    126
9-9-2. کاربري سودمند واقعي (APU130
9-9-2.1.  محاسبه APU  131
9-10- اهداف نهايي TPM 134
10- آموزش مهارتهاي نگهدري و تعميرات (نت)…. 135
10-1- مقدمه   136
10-2-مسئوليتهاي کارگران خط توليد و کارکنان بخش نت137
10-2-1-چهار وظيفه اصلي اپراتور……… 139
10-3- آموزش مهارت هاي نت142
10-3-1. اهداف و برنامه ها 142
10-3-2. درس اول: پيچ و مهره ها 142
10-3-3. درس دوم: خارها و ياتاقانها145
10-3-4. درس سوم: انتقال نيرو 146
10-3-5.درس چهارم: هيدوليک، نيوماتيک و کاسه نمدها147
10-4-پياده سازي برنامه هاي آموزشي و کارورزي    149
10-5-آموزش امور نت به کارگران خط توليد (اپراتورها)152
10-6-ساير دورههاي آموزشي مربوطه……. 154
10-6-1. آموزش مدرسين    154
10-6-2.دوره روشهاي نت  155
10-6-3. دوره آموزش سيم کشي برقي و ابزار دقيق157
10-6-4. بررسي شرايط فني ماشين ها158
10-7-آهميت آموزش در محل کار……….. 159
11- فعاليتهاي گروههاي کوچک TPM………….. 160
11-1-ترکيب فعاليتهاي گروههاي کوچک با سازمان    161
11-2-مقايسه گروههاي QC,ZD…………. 162
11-2-1. مقايسه سازمان هاي رسمي وغير رسمي164
11-2-2.تفاوت در اهداف  165
11-2-3.گروههاي کوچک TPM متکي بر مدل ZD166
11-3- مديريت بر گروههاي TPM………… 167
11-3-1.اهداف گروهها با اهداف کلي شرکت تطابق دارند169
11-3-2.انگيزه و روحيه برتر=سودمندي بيشتر169
11-4-ترويج و توسعه فعاليتهاي گروههاي کوچک  170
11-4-1.کارگران بازيکنان نقش اصلي هستند171
11-4-2.نقش مديران در ترويج و توسعه گروهها172
11-4-3.رهبري در گروههاي کوچک 174
11-4-4.نقش مديريت تراز اول 175
11-4-5.پرورش کارکنان توانمندي و داراي خود انگيزگي176
11-4-6. ايجاد يک فضا و محيط کار مناسب و مطلوب177
 11-4-7.  ارزيابي پيشرفت گروههاي کوچک179
12- اندازه گيري اثر بخشي TPM182
12-1-دليل نياز به اندازه گيري اثر بخشي 183
12-2-اندازه گيري اثر بخشي تجهيزات….. 184
12-2-1.اثر بخشي کلي تجهيزات 184
12-2-2.قابليت دسترسي (نسبت بهره برداري184
12-2-3.نسبت کارايي 185
12-2-4. نسبت کيفيت  185
12-2-5.زمان واحد آماده سازي 185
12-3-شاخصهاي قابليت اطمينان و قابليت تعمير 185
12-3-1.شاخصهاي قابليت اطمينان 185
12-3-2. شاخصهاي قابليت تعمير 186
12-4-اندازه گيري کارايي فعاليت هاي نت. 186
12-4-1. نسبت تعميرات اضطراري (نسبت BM186
12-4-2. نسبت نيروي انساني اضطراري187
12-4-3 نسبت دستيابي به تعميارت پيشگيري187
12-4-4.روند عمليات بهسازي و ارتقاء قابليت تعمير187
12-5-اندازه گيري شاخصهاي مرتبط با بهره وري، کيفيت، هزينه، زمان تحويل،بهداشت صنعتي ايمني و روحيه  187
12-6-جمع بندي    187
پيوست A: جايزه PM براي کارخانجات موفق در TPM   190
پيوست B: ارائه تقاضا براي دريافت جايزه PM.. 193
پيوست C: شاخصهاي اهدايي جايزه PM……….. 196
واژه نامه…………………………….. 204
مراجع………………………………… 209
صنعت در ايران از ديرباز تاكنون به عنوان بخش مهمي از بدنه جامعه شناخته شده است. در قديم صنعت بيشتر در خدمت اهداف نظامي مثل توليد وسايل جنگي، سپر، شمشير و نيزه و… بوده كه در مواقع خاص و شرايط ويژه از آن استفاده مي شده است. البته ايرانيان در زمينه توليد وسايل تزئيني نيز يد طولايي دارند. آنها در اين زمينه با استفاده از قدرت توليد صنعتي و با ياري روح هنرمندانه خود دست به خلق آثار زيبايي زده اند كه امروزه نيز اين تركيب زيباي هنر و صنعت ايراني زبانزد خاص و عام است. اما صنعت در قديم اغلب به استفاده انسان از يكسري مواد اوليه كه اغلب آهن، چوب، مفرغ و … بوده اند و انجام يكسري عمليات فيزيكي روي آنها براي توليد محصولي خاص گفته مي شده است.
صنعت به معناي امروزي و جديد آن تقريباً از اواخر دوران قاجاريه و با حضور قدرت هاي صنعتي جهان مثل بريتانيا، آلمان و فرانسه در ايران آغاز بكار نمود. به همين دليل زيربناي ساختار صنعتي ايران را مي توان وابسته به صنايع اروپايي دانست. همان طور كه هم اكنون نيز شاهد آن هستيم، كارخانجات و صنايع ايران شباهت زيادي به صنايع اروپايي به ويژه آلمان و انگلستان دارند.
روند مديريت بخش صنعت در جهان بعد از پايان جنگ جهاني دوم به طور كامل دگرگون شد و سيستم هاي مهندسي نگهداري و تعمير (نت) نيز از همان زمان به مرور وارد بخش توليد شد. هدف اصلي اين قسمت به حداقل رساندن زمان تلف شده در محيط كاري و به حداكثر رساندن بازده توليد مي باشد. مخترع اصلي اين روش آمريكائيها مي باشند كه در دهه پنجاه ميلادي روشهاي مهندس نگهداري و تعمير موسوم به PM را به وجود آوردند كه در قسمت هاي بعدي به جزئيات آن مي پردازيم. اما اين پروژه سعي دارد به روش مهندسي نگهداري و تعمير (نت) بهره‌ور فراگير (TPM: Total Productive Maintenance) كه محصول زحمت و تلاش مهندسين ژاپني است بپردازد. دليل اصلي انتخاب اين موضوع را مي توان اهميت زياد آن براي صنعت ايران دانست. TPM در حقيقت يك سيستم روان، ساده، كارآمد و از همه مهمتر ارزان قيمت مي باشد كه خصلت هاي آن با فرهنگ و سنت ايراني تطابق زيادي دارد و مي تواند براي صنعت كشور مفيد فايده باشد. همان طور كه مي دانيم مشكل اصلي صنعت ايران در حال حاضر نبود يك سيستم مديريتي قدرتمند و كارا مي باشد كه اعمال TPM مي تواند راه حل خوبي مخصوصاً براي كارخانجات و كارگاههاي نه چندان بزرگ كشور باشد………………