فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول :

مقدمه 2

بيان مسئله 4

پرسشهاي تحقيق 7

اهميت و ضرورت تحقيق 7

اهداف تحقيق 8

فرضيه‌هاي تحقيق 9

محدوديتهاي تحقيق 9

تعاريف عملياتي 10

فصل دوم :

نظريه و تئوريها 14

پژوهشهاي انجام شده در داخل و خارج كشور 64

فصل سوم :

مقدمه 91

روش تحقيق 91

جامعه آماري 91

نمونه آماري 92

روش نمونه گيري 92

ابزار اندازه گيري 92

نحوه جمع آوري اطلاعات 93

چگونگي گردآوري اطلاعات 93

روشهاي آماري 94

فصل چهارم :

تجزيه و تحليل داده‌ها 96

جداول و نمودارها 96

فصل پنجم :

بحث و نتيجه گيري 109

پيشنهادات 111

منابع 113

پيوست 118

فصل اول

گستره علمي موضوع

بنام خدا

مقدمه :

موضوع اصلي تحقيق بررسي تاثير فشار رواني  بر عملكرد تحصيلي دانشجويان دانشگاه شاهد شهر تهران

نظر شخصي در باره تعاريف عملكرد تحصيلي يعني سنجيدن عملكرد ياد گيرندگان و مقايسه نتايج حاصله با هدفهاي آموزشي از پيش تعيين شده به منظور تصميم گيري در اين باره است

وقتي از طريق آزمونها دانشجويان با دانش آموزان سنجش مي شوند اين سنجش باعث مي شود تا عملكرد هابه صورت واقع نمايان شود .

يك تحليل اسنادي از واكنشها و عملكرد هاي دانشجويان به بازدهاي تحصيلي آنها فرض مي كند كه دانشجويان به طور فسخي علل موفقيت و شكست خودرا شناسايي مي كند و اين فراين اسنادي نه تنها در اسناد دادن به علل خاص و واحد از قبيل استعداد ، كوشش ،‌دشواري ، شانسي و فشارهاي روحي و رواني است . بلكه همين طور در استنباطهاي مربوط به ابعاد اسنادي از قبيل دروني بودن و قابليت كنترل نيز وجود دارد بعضي از دانشجويان عملكرد و نتايج تحصيلي خوبي دارند كه عموما موفقيت خود را درون سازي مي كنند . حال آن كه دانشجويان نا موفق براهميت علي عوامل محيطي تاكيد مي ورزند اما اين الگوي اسنادي ممكن است وابسته به چندين فرايند مربوط به هم از جمله سوگيريهاي خدمت به خود ، خبر پردازي منطقي و ملاحظات خود – شناساندن باشد .

اسنادها همچنين به صورتي نظام دار به انتظارات مربوط به عملكرد آينده دريك درس  و اي تحصيل و همين طور به واكنش نسيت به باز خود دريافتي از آزمون پيوند دارند طيق يك الگوي چند وجهي پيون اسناد روان و عواطف ، اين روابط ميان روان و اسنادها هم در سطح چند وجهي و هم در سطوح واحد به وقوع مي پيوندند. به علاوه اسنادها بر رفتار اثر دارند ، زيرا بعضي از الگوهاي اسنادي منجر به عملكرد ضعيف، كاهش پايداري درماندگي و ناتواني در طب كمك كارهاي درسي مي شود . چندين تحقيق نشان داده است كه اسنادپس داده به عوامل قابل كنترل و ناپا يدار ممكن است عملكردهاي تحصيلي را  را پس از شكست تسهيل كند .

( كريمي ، 1382ص 126)

راههاي ديگر وجود دارد براي اين كه عملكردهاي را بتوانيم مشاهده كنيم و آن را مورد سنجش قرار دهيم  براي سنجيدن عملكرد دانش  آموزان يا دانشجويان مي توان ازطريق ارزشيابي كردن عملكرد يا امتحان و ‍آزمون استفاده كرد.

بیان مسئله :

فشار روانی به طبقه ای کلی از مشکلات اشاره می کند که وجه تمایزشان از سایر مشکلات این است که در فشار روانی به فشارهایی که بر سیستم وارد می شود و واکنش سیستم در برابر آنها توجه می شود، سیستم می تواند فیزیولوژیک ، اجتماعی یا روان شناختی باشد.(صبوری،1377،ص 22)

فشاری روانی بخش عمده زندگی روز مره هر فردی است که فرد می تواند بر طور مؤثر با آن مقابله کند هرفردی فشار روانی را در زندگی خود، تجربه می کند و فشار روانی بخشی از شرایط زندگی و انسانی است آن گونه که در هنر و ادبیات تمامی اعصار ثبت شده است و در زندگی روزمره ، فشار روانی به راههای مختلف خود را نشان می دهد که از جمله آن ، پاسخهایی که با عصبانیت داده می شود، سردردهای شدید، و نیز تأثیر بر روندهای کاری و تحصیلی (صبوری مقدم 1377،ص 20)

اثرهای فشارهای روانی را می توانیم به اثرهای کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم کنیم :

که به واکنش فوری ، کوتاه مدت ، هشداردهنده فشار روانی اغلب در پاسخ ستیز یا گریزی گفته می شود این اصطلاح توسط کانن (1929) به کار گرفته شد و توصیف واکنش فیزیولوژیکی و زیستی شیمیایی است که در برابر موقعیتهای تهدید کننده و فشار زا در بدنمان رخ می دهد پاسخ خود کار است و ما کنترل هوشیارانه اندکی بر آن داریم چنین پاسخی بخشی ضروری از ذخیره حیاتی تکاملی ما بوده است.

بدون این پاسخ ستیزوگریز” انشان ماقبل تاریخ باقی نمی ماند . هزاران سال پیش چنین پاسخی بواسطه تهدید حیوانات وحشی برانگیخته می شد؛امروزه همان پاسخ توسط موقعیتهای متنوع بی شماری برانگیخته می شود، پاسخ برانگیختگی بدنی یا واکنش ستیز یا گریز، یا واکنش هشدار دهنده با جزئیات نشان داده می شود.

هانس سیله (1946) مدلی سه مرحله ای برای فشار روانی پیشنهاد کرده است .

او این مدل را “نشانگان سازگاری عمومی ”  می خواند . نخستین مرحله ، واکنش هشدار یا پاسخ “ستیز یا گریز” است ، دومین مرحله، “مقاومتی ”  است که بدن تلاش می کند جهت بازگشت بر مرحله تعادل انجام دهد، و سومین مرحله “فرسودگی”  یا “فروریختن”  است .

هانس سیله معتقد است فشارروانی می تواند برروی عوامل زیر تأثیر بگذارد.

– اشکال در تمرکز

– ناتوانی در تصمیم گیری

– اختلال حافظه – فراموشی

– افزایش افکار خود انتقادگرانه منفی ( افکار افسرده ساز)

– افکار غیر منطقی ، تعریف کننده

– تفکر فاجعه آمیز(نگرانی)

که همه موارد بالا می تواند اثرات منفی بر روی عملکردهای تحصیلی دانشجویان یا دانش آموزان داشته باشد ( صبوری مقدم ، 1377،ص 43)

سؤالهای مشخص این تحقیق :

• آيا نبود پدر مي تواند بر روي عملكرد دانشجويان اثر بگذارد؟

• آيا از دست دادن پدر يا يكي از اعضاء خانواده مي تواند يك نوع فشار رواني بر دانشجويان محسوب شود؟

• فشارروانی چه تأثیری بر دانشجویان شاهد و غيرشاهد دارد؟

• آيا فشار رواني بر روي دانشجويان شاهد و غير شاهد متفاوت است؟

اهمیت و ضرورت تحقیق :

هدف عمده پژوهش نحوه تأثیر گذاری عوامل فشار زایی همچون، نبود پدر،  شغل، اقتصاد ، اجتماع و امثال آن بر روي عملکردهای دانشجویان شاهد با غير شاهد می باشد.

برخلاف نظر عامیانه که هرگونه افت و شکست تحصیلی را به هوش کم افراد نسبت می دهند پژوهشهای انجام شده رابطه بین استعداد تحصیلی پیشرفت با همبستگی r=0/5 نشان می دهند هر پژوهش علمی با یک سری اهداف، که محقق درصدد رسیدن به آنها است و مسیر اصلی تحقیق را مشخص می کنند آغاز می شود.(سیف، 1368، ص52)

از اهداف كلی این تحقیق:

تعریف فشار روانی ، عوامل بوجود آورنده فشارهای روانی بر روی دانشجویان دختر و پسر مقطع کارشناسی دانشگاه شاهد و غيرشاهد استان تهران می باشد.

اهداف جزئي:

1- فقدان پدر ومشكلات روحي و رواني

2- مشكلات روحي و رواني دانشجويان شاهد

دانشجویان که قشری از جامعه می باشند معمولاً برای امر تحصیل از خانه و خانواده و بستگان خود به دور هستند و همین مسئله است که آنها را نسبتاً دچار نگرانیهایی می کند و یک نوع استرس و فشار روانی در آنها ایجاد می کند و نیز عواملی از قبیل ازدواج ، از دست دادن یکی از اعضاء خانواده ، از دست دادن شغل، اقتصاد خانواده ، ترافیکها و سروصدا و … همه می توانند تشریح کننده فشارهای روانی باشند بعضی افراد در مقابل این گونه حوادث مقاوم هستند و برخی دیگر نمی توانند با مشکلات کنار بیایند و خود را نمی توانند با محیط ( اطراف تطبیق دهند و در این موقع زندگی آنها دستخوش تغییرات می‌شود. ( سیف 1368، ص52)

ما در این تحقیق خواستیم راه حلهایی را پیدا کنیم تا بتوانیم فشارروانی را کنترل کنیم و راه های مقابله با آن را بدانیم .

این تحقیق بیشتر به صورت کاربردی و برای استفاده دانشجویان و دانش آموزان است و بیشتر برای دانشجویان رشته علوم اجتماعی و روانشناسی کاربرد دارد.

فرضیه های تحقیق:

• فشار رواني بر روي دانشجويان شاهد بيشتر از دانشجويان غيرشاهد است.

• فقدان وجود پدر تأثير مستقيم بر روي دانشجويان شاهد دارد.

• فشار روانی بر نمرات تحصیلی دانشجویان شاهد تأثیر دارد.

• میزان تحصیلات والدین برروی عملکرد تحصیلی دانشجویان شاهد تأثیر دارد.

محدودیت های تحقیق :

محدودیتهای این تحقیق : مسلماً در هر تحقیقی یکسری محدودیتهایی وجود دارد که این تحقیق نیز خالی از این محدودیتها نبود.

ما دراین تحقیق با عدم دسترسی به کتابها و منابع جدید مواجه بودیم و نیز عدم دسترسی به کتابخانه و منابع جمع آوری اطلاعات مواجه بودیم .

دانشگاههای دیگر اجازه نمی دادند که ما بتوانیم از کتابخانه های آنها استفاده کنیم و اگر هم اجازه ایی داده می شد محدودیت زمانی داشتیم و تنها می توانستیم هفته ای یکبار به مدت یکساعت از کتابخانه استفاده کنیم و نیز بعضی از دانشجویان ما را در این کار همکاری و یاری نکردند.

تعاریف عملیاتی :

منظور ما از این تحقیق کنترل فشارهای روانی می باشد برای اینکه بتوانیم عملکردهای تحصیلی دانشجویان را بالا ببریم .

• فشار روانی : به طبقه ای کلی از مشکلات که برروی سیستم مغزی فشار وارد می کند.

• فشارروانی: منظور تأثیر این فشارها بر نمراتی است که دانشجویان رشته روانشناسی و علوم اجتماعی درآزمون پایان ترم می‌گیرند.

• عملکرد تحصیلی: سنجیدن یادگیرندگان و مقایسه نتایج حاصل آنها با اهداف آموزشی

• استرس: به قرن 15 میلادی باز می گردد، به معنای تنشی یا فشار فیزیکی به کار رفته در قرن 19 میلادی از استرس به عنوان نیروی وارده به بدن و روان یاد شده است استرس فرآیند انطباق یا سروکار داشتن با محرکهای پیرامون است که این محرکها مخرب یا تصویر برانگیز بوده و کارکردهای فیزیکی و یا روانی فرد را تحلیل می برد ( لازاروس ، 1989 ص 200)

” اما تعاریف علمی در رابطه با عملکرد های تحصیلی “

• “کرونباح”   : “عملکرد یک نوع جمع آوری و به کارگیری اطلاعات در جهت اتخاذ تصمیم برای اینکه یک برنامه آموزشی را تعریف کنیم . “

• و از نظر بی بای : “عملکرد تحصیلی یعنی فراگرد جمع آوری و تفسیر منظم شواهدی که در نهایت به قضاوت و ارزشیابی نظر به اینکه به اقدام شخصی بیانجامد می داند ابعاد این تعریف جمع آوری شواهد تفسیر قضاوت و تصمیم گیری است . “

• استافن بیم  :  “عملکرد را فرآیند تعیین کردن و بدست آوردن و فراهم ساختن اطلاعات مفیدی برای قضاوت و تصمیم گیرها تعریف کردند.”  (شیرازی ، 1385،ص 236)…