بررسي ضرورت صنعتي شدن و تحليل امكانات توسعه صادرات صنعتي با توجه به شرايط اقتصادي كشور

مقدمه

صنعت يكي از مظاهر خلاقيت و نوآوري انساني است كه به كمك فكر و هوش انساني توانسته است كليد حل بسياري از مشكلات باشد و در اين راستا توانسته انسان را كه ميل به يك زندگي راحت و بدون دغدغه را داشته است راهنمايي كرده و بسياري از مشكلات و معضلات را از پيش روي وي بردارد . البته اين خلاقيت كه زائيده هوشمندي انسان است با استفاده از امكانات و موهبتهاي خداوندي كه در طبيعت ارزاني شده امكان پذير تر و وسيع تر جلوه مي نمايد . صنعت براي ايفاي نقش موثر خود همواره در تلاش و تكاپوست تا به انتظارات محيط و جامعه پيرامون خود پاسخ دهد .

صنعت بر پايه ها و اساس هاي مورد اطميناني چون آينده نگري ، برنامه ريزي ، بهره وري و حضور در بازارهاي جهاني ، بكارگيري علم روز و … استوار است . صنعت از طريق فراهم آوردن فرصتهاي شغلي و جلوگيري از بيكاري كه منشاء بسياري از بزهكاري هاي اجتماعي است و تامين معيشت براي خانواده ها مي تواند به سلامت جامعه كمك نمايد . البته هرچه اقتصاد آن محيط جامعه سالم تر باشد صنعت بارزتر مي نمايد و نقش موثرتري را ايفا مي كند . امروزه براي عرصه فعاليت هاي صنعتي در چارچوب استاندارهاي موجود حدو مرزي وجود ندارد و به همين لحاظ تنوع و كيفيت برتر و فراورده هاي مطلوبتر را طلب مي كند ، اين ميسر نيست مگر باشناخت امكانات و محدوديت ها ، تخصيص بهينه منابع طراحي و تدوين استراتژي هاي آينده نگر و درازمدت .

مقاله ضرورت صنعتي شدن و تحليل امكانات توسعه صادرات

فهرست مطالب

مقدمه. ۱

فصل اول. ۶

«ضرورت صنعتی شدن». ۶

۱-۱-تغییرات ساختاری اقتصادی در بلند مدت : ۶

۱-۱-۱-تغییرات ساختار صنعتی در بلند مدت.. ۸

۲-۱ نقش صنعت در رشد و توسعه اقتصادی جامعه. ۱۰

۳-۱ جایگاه فعلی صنعت در اقتصاد کشور : ۱۱

۴-۱ جایگاه فعلی اقتصاد ایران در اقتصاد و بازار جهانی : ۱۶

۵-۱-چشم انداز اقتصاد ایران در منطقه و جهان : ۱۹

۶-۱-نقش صنعت و صنعتی شدن در تحقق هدف های آینده و تحکیم جایگاه اقتصاد ایران در جهان :  ۲۱

جداول فصل اول. ۲۹

فصل دوم. ۴۲

«گزینه های استراتژی صنعتی ایران». ۴۲

گزینه های استراتژی توسعه صنعتی به شرح زیر اند : ۴۴

۱-۲-گزینه ادامه روند فعلی : ۴۴

۲-۲-گزینه اتخاذ استراتژی نیل به خودکفائی (جایگزینی واردات): ۴۵

۳-۲-گزینه اتخاذ استراتژی نیل به خودکفائی (توسعه صنایع وابسته به منابع). ۴۶

۴-۲-گزینه اتخاذ استراتژی تامین نیازهای اساسی : ۴۷

۵-۲-گزینه اتخاذ استراتژی توسعه صنایع مادر و اساسی (توسعه صنایع سنیگن). ۴۸

۶-۲-گزینه اتخاذ استراتژی توسعه صادرات (توسعه مزیت های نسبی). ۴۹

۷-۲-گزینه اتخاذ استراتژی توسعه صنایع دانش و تکنولوژی بر. ۵۳

۸-۲-جمع بندی گزینه های استراتژی : ۵۵

الف-استراتژی های درون نگر توسعه (استراتژی نظر به داخل ). ۵۵

ب)استراتژی های برون نگر توسعه (استراتژی نظر به خارج). ۵۷

۹-۲-معیارهای گزینش استراتژی.. ۵۸

جدول فصل دوم. ۵۹

فصل سوم. ۶۰

امکانات توسعه صادرات صنعتی ایران با توجه به شرایط اقتصادی.. ۶۰

۱-۳-منابع طبیعی : ۶۰

۱-۱-۳-اقیم آب و هوا ۶۰

۲-۱-۳-منابع ، اراضی و خاک.. ۶۰

۳-۱-۳-منابع آب.. ۶۱

۴-۱-۳-منابع طبیعی تجدید شونده : ۶۲

۵-۱-۳-منابع آبزی.. ۶۲

۶-۱-۳-منابع معدنی : ۶۳

۷-۱-۳-منابع انرژی تجدید پذیر و تجدید ناپذیر. ۶۴

۸-۱-۳-محیط زیست : ۶۵

۲-۳-منابع انسانی : ۶۵

جداول فصل سوم. ۶۸

فصل چهارم. ۷۱

«تصویر کلان اقتصادی ایران با تاکید بر صادرات صنعتی». ۷۱

۱-۴-پیشگفتار. ۷۱

۲-۴-جمعیت.. ۷۲

۳-۴-عرضه و تقاضای کل در اقتصاد ملی : ۷۳

۴-۴-چشم انداز اقتصاد ملی در افق ۱۳۸۵٫ ۷۸

تعمقی درباره چهارچوبهای توسعه اقتصاد ملی.. ۸۲

جداول فصل چهارم. ۸۵

فصل پنجم. ۹۰

تصویر بلند مدت صنعت ایران در پرتو استراتژی توسعه صادرات صنعتی.. ۹۰

۱-۵-نظام صنعتی ایران. ۹۰

۲-۵-عوامل اصلی شکل دهنده بخش صنعت.. ۹۳

۳-۵-چشم انداز توسعه صنعتی ایران تا سال ۱۳۸۵٫ ۹۵

۱-۳-۵-تحولات ساختاری اقتصاد در دوره ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۵٫ ۹۶

۲-۳-۵-گزینه تعادل تراز تجاری در سال ۱۳۸۵ : سناریوی سقف.. ۹۸

۳-۳-۵-گزینه ادامه سیاست های برنامه دوم توسعه تا سال ۱۳۸۵ : ۱۰۱

جداول فصل پنجم. ۱۰۴

فصل ششم. ۱۰۹

تجربه کشورهای موفق جهانی در توسعه صادرات صنعتی.. ۱۰۹

«کره جنوبی». ۱۰۹

۱-نگاهی کلی به تحولات اقتصادی کره : ۱۰۹

۲-برخی از اطلاعات اقتصادی و اجتماعی کره در حال حاضر : ۱۱۲

۳-برخی از راهبردهای توسعه صادرات صنعتی.. ۱۱۴

جدول فصل ششم. ۱۱۷

فصل هفتم. ۱۱۸

امکانات وظرفیت های بازار جهانی برای جذب صادرات صنعتی ایران. ۱۱۸

معیارها و شاخصهای تشخیص ظرفیت صادرات : ۱۱۸

۱-نسبت جمعیت و صادرات.. ۱۱۸

۲-صادرات سرانه : ۱۱۹

۳-شاخص تمرکز : ۱۱۹

فصل هشتم. ۱۲۱

پیش نیازها و الزامات توسعه صادرات صنعتی.. ۱۲۱

۱-۸-دیدگاههای نظری.. ۱۲۱

۲-۸-نقش صنعت و صنعتی شدن در تحکیم جایگاه اقتصاد کشور : ۱۲۳

گسترش زیربناهای مادی.. ۱۲۵

گسترش و تقویت زیربناهای اجتماعی و فرهنگی : ۱۲۵

افزایش سطح دانش و توان تکنولوژیکی : ۱۲۶

بکارگیری مدیریت و کارآفرینی : ۱۲۶

ساختار حقوق مالکیت : ۱۲۶

۳-۸-چشم انداز بلند مدت اقتصاد کشور : ۱۲۶

چشم انداز توسعه صنعتی ایران تا سال ۱۳۸۵٫ ۱۲۷

۴-۸-تصویر بلند مدت صنعت ایران در پرتو استراتژی صادرات صنعتی.. ۱۳۰

۱-چشم انداز نیروی کار در فرآیند توسعه صنعتی : ۱۳۰

۲-چشم انداز تشکیل سرمایه در فرآیند توسعه صنعتی.. ۱۳۳

فصل نهم. ۱۳۶

خط مشی ها و سیاست های پیشنهادی برای توسعه صادرات صنعتی و روش های اجرایی.. ۱۳۶

۱-۱-۹-خط مشی های توسعه صنعتی.. ۱۳۷

خط مشی ۱ : ۱۳۷

توسعه صنایع وابسته به منابع در کلیه استانهای کشور. ۱۳۷

۲-۱-۱-۹-سیاستهای توسعه صنایع فلزات اساسی : ۱۳۸

فهرست منابع و مآخذ. ۱۴۱

بخش صنعت كشورمان با مسئوليت خطير و سنگيني در جهت اجراي سياست هاي كلان روبروست و بايستي خود را براي تحولي عظيم از درون آماده سازد و نقش

تعيين كننده در اقتصاد كشور بر عهده گيرد .

اين گزارش ضمن توجيه ضرورت صنعتي شدن و تحليل امكانات توسعه صادرات صنعتي با توجه به شرايط اقتصادي كشور و محددوديت هاي موجود و بررسي تطبيقي تجربه هاي موفق بعضي از كشورهاي جهان و بنگاههاي صنعتي ايران ، تصوير و چشم انداز بخش صنعت در چارچوب اقتصاد كلان در قالب گزينه هاي مختلف براي دوره منتهي به 1385 همراه باسياستها و خط مشي هاي مطلوب توسعه صادرات صنعتي معرفي و پيشنهاد شده است . اين گزارش چكيده ايست از گزارشات كارشناسان و متخصصات انجمن مديران صنايع و نظرات پيشنهاد آنها در مورد مشكلات وراهكارهاي حل اين مشكلات و نيز آمارها و جداول دقيقي كه در اين مورد جمع آوري گرديده و نيز چكونگي پيشرفت بعضي از كشورهاي هم تراز ايران در دوره هاي قبل و اطلاع از نحوه عملكرد صنعتي اين كشورها در دوره هاي اخير و مقايسه آنها با يكديگر است .

فصل اول:

گزارشات به ضرورت صنعتي شدن توجه دارد . در توجيه اين ضرورت از مطالعات مفصلي كه در زمينه توسعه صنعتي و تغيير ساختار اقتصادي در درازمدت توسط اقتصاددانان برجسته اي چون كالين كدارك ، كوزنتس ، هاتاكر ، چنري و … صورت گرفته است و مطالعات آنان كه عموماً جنبه مشاهداتي و مصداقي دارد و آميزه اي از نظريه و عمل اتكا به آمار و ارقام مي باشد استفاده گريده است . از مطالعات آنان مي توان نتيجه گرفت كه بين ساختار اقتصادي و سطح درآمد رابطه اي قوي وجود دارد و تغيير ساختار كه بارشد اقتصادي همراه است و نيز رشد اقتصادي رابطه تنگاتنگي با ميزان تخصص و علم طلبي كالاهاي تجاري صنعتي و جهت گيري اقتصاد به بازارهاي خارجي دارد و توسعه صنعتي وابسته به گسترش صادرات و حضور در بازار رقابت بين المللي است و اين توسعه محقق نخواهد شد مگر با انجام مطالعات و بررسي هاي دقيق از وضع موجود و طي مراحل خاص كه بايد انجام داد . به علاوه كشورها فرآيند توسعه صنعتي رادر 3 مرحله صنايع آغازين ، مياني و پاياني را طي مي كنند . نكته لازم به ذكر وجه تمايز صنايع كارخانه اي نسبت به ساير فعاليت هاي اقتصادي است . در صنعت بين رشد توليد صنعتي و رشد بهره وري رابطه پويايي برقرار است كه جامعه رابه يادگيري در عمل و توسعه مهارت ها و بهبود تكنولوژي سوق مي دهد . در ادامه فصل جايگاه فعلي صنعت ايران در اقتصاد كشور از ديدگاه كارگاهي ، سرمايه اي ، اشتغال ، ايجاد ارزش افزوده ، ارزبري ، درون بخشي و توان صادراتي همراه با آمار و ارقام تفصيلي مورد تحليل قرار مي گيرد و به جايگاه اقتصاد ايران در اقتصاد جهاني توجه مي شود و همچنين چشم انداز اقتصاد ايران

در منطقه و جهان و نقش صنعت و صنعتي شدن در تحقق هدفهاي آينده و تحكيم جايگاه اقتصاد ايران از ديگر مباحثي است كه در فصل اول اين گزارش به آن پرداخته مي شود .

فصل دوم:

اختصاص به بيان و تشريح گزينه هاي استراتژي صنعتي دارد . در اين فصل 7 گزينه همراه با ويژگي هاي هر يك تشريح مي گردد .

فصل سوم:

امكانات توسعه صادرات صنعتي ايران را با توجه به امكانات و شرايط اقتصادي تجزيه و تحليل مي كند .

فصل چهارم:

تصوير كلان اقتصاد كشور را با تاكيد بر صادرات صنعتي براي دوره منتهي به 1385 ارائه مي دهد ، اين تصوير بر پايه امكانات مادي ، انساني و تحليل ها و مشاهداتي كه از فرآيند توسعه صنعتي ساير كشورها بدست آمده است

مي باشد .

فصل پنجم:

گزارش به تصوير بلند مدت صنعت ايران در پرتو استراتژي توسعه صنعتي توسعه صنعتي اختصاص دارد . در اين فصل نظام صنعتي ايران شامل واحدهاي عملياتي و روابط بين واحدهاي عملياتي و روابط متقابل واحدهاي عملياتي و محيط به تفصيل تشريح مي گردد .

فصل ششم:

به تجربه كشورهاي موفق در زمينه توسعه صادرات صنعتي اختصاص دارد . ويژگي هاي فرهنگي ، جغرافيايي و اقتصادي ، تحليل وضعيت كنوني ، راهكارها و راهبردهاي توسعه صادرات و واردات و سياستها و خط مشي هاي اعمال شده كه به گسترش صادرات منتهي شده توجه شده است .

فصل هفتم:

در اين فصل مطرح مي شود كه ناچيزي صادرات غيرنفتي به طور كلي و صادرات صنعتي به طور خاص ناشي از كمبود تقاضا و يا كمبود ظرفيت بازار جهاني براي جذب صادرات صنعتي ايران نيست بلكه مشكل صادرات دروني و ملي است .

فصل هشتم:

اين فصل عنوان پيش نيازها و الزامات توسعه صادرات صنعتي را دارد در حقيقت نتيجه گيري و بررسي از كل مطالعه است كه ديدگاه هاي نظري ، نقش صنعت و صنعتي شدن در توسعه اقتصادي و چشم انداز بلند مدت صنعت را از ديدگاه اشتغال ، سرمايه گذاري و تحول ساختاري براي دوره منتهي به 1385 نشان

مي دهد .

فصل نهم :

به خط مشي ها و سياست هاي پيشنهادي براي توسعه صادرات صنعتي و روشهاي اجرائي اختصاص دارد .

فهرست منابع و مآخذ:

1-گزارشات انجمن مديران صنايع .

2-عبدالرحمن بن خلدون ، مقدمه ابن خلدون ، ترجمه محمدپروين كنابادي تهران 1347.

3-مرتضي راوندي ، تاريخ اجتماعي ايران جلد 7 تهران 1367 .

4-مركز آمار ايران ، سرشماري عمومي صنعت و معدن ، مرحله اول ، 1373 ، نتايج كل كشور ، آذرماه 1374 .

5-مردوخي ، بايزيد ، يادگيري در عمل و اهميت سر ريز آن در صنعت ، فصل نامه فراز ، شماره 3 ، پائيز 75 ، ص165.

6-وزارت صنايع ، گزارشات سالانه سالهاي مختلف .

7-مركز آمار ايران ، سالنامه 1373 .

8-نشريه دامدار ، شماره 72 و 73 . مهرماه 75 .

9- Syrquin M.& chenery H. , There dcades of industriaization , the world Bank Review , vol . 3 < NO.2 May 1989

10- petri , peter A .; The lessons of east Asia : common foundations of east Asian succes , th4e world Bank , 1993.

فرمت : قابل ویرایش | WORD | صفحات : 140

******************************************

نکته : فایل فوق قابل ویرایش می باشد