تجزیه و تحلیل مهارتهای پیچیده ورزشی
فهرست مطالب
تجزيه و تحليل مهارتهاي پيچيده ورزشي 4
تجزيه و تحليل مهارتهاي پيچيده ورزشي 4
عضله‌هاي فعال در مرحله نوسان 5
استارت و دو سرعت 8
پرش طول 10
پرش ارتفاع 11
عضله‌هايي كه در عملكرد شركت دارند 12
فعاليت دستها 12
شكل 7 ـ 5. عضلات شركت كننده در مرحله چرخيدن به طرف بالا در پرش با نيزه 14
شكل 8 ـ 5. عضلات شركت كننده در پرتاب نيزه 16
شكل 9 ـ 5. عضلات شركت كننده در پرتاب ديسك از شروع پرتاب تا باز كردن تنه 19
پرتاب چكش 20
تصوير 10 ـ 5. عضله‌هاي شركت كننده در پرتاب وزنه 21
شناي قورباغه 21
شكل 12 ـ 5. مراحل حركت كشش و فشار دستها در شناي قورباغه 23
شكل 16 ـ 5. عضله‌هاي شركت كننده در پرش بسته و باز شدن 28
شكل 17 ـ 5. عضله‌هاي شركت كننده در بالانس روي پارالل 31
شكل 19 ـ 5. عضله‌هاي شركت كننده در حركت بيرق روي دار حلقه 33
ميله‌هاي ناهموار 35
چوب موازنه 35
وزنه‌برداري 36
رشته‌هاي هنري 37
عضله‌هايي كه در اجرا شركت دارد 38
شكل 22 ـ 5. عضله‌هاي شركت كننده در يك ضربه مستقيم چپ 39
شمشيرزني 40
شكل 24 ـ 5. عضله‌هاي شركت كننده در شمشيرزني 41
عضله‌هايي كه در اجرا شركت دارد 43
ورزشهاي آبي 44
قايق‌راني پارويي (پدالي) 45
دوچرخه‌سواري 47
شكل 29 ـ 5. عضله‌هاي شركت كننده در ضربه زدن به يك توپ فوتبال به طرف جلو 49
1. تكنيك غيرصحيح 51
شكل 30 ـ 5. نمايش هندسي ظرفيتهاي دو جزء عضله چهار سر راني و ارتباط آنها با محور چرخش مفصل زانو (a) حالت كفل پائين (b) حالت كفل بالا 55
سورتمه راني 57
دورسي اكتنشن در مفصل فوقاني مچ پا 67
چرخش داخلي و خارجي پا در مفصل تحتاني مچ پا 67
تجزيه و تحليل مهارتهاي پيچيده ورزشي
يك توصيف سيستماتيك تقريباً از همه رشته‌هاي ورزشي المپيك، خواننده را با اطلاعات جديدي در رشته ورزشي مورد علاقه‌اش آشنا مي‌كند. در صورتي كه اطلاعات بيشتري مورد نياز باشد توضيحات قبلي در مورد عضلات يا تجزيه و تحليل حركات تنه و اندامهاي انتهايي مي‌تواند سودمند باشد.
تصاوير در مورد عضله‌هايي كه به حركت ويژه مربوط است، محدود مي‌باشد و حركات ورزشي ويژه در اوج انقباض عضلاني ترسيم شده‌اند (كه به صورت قرمز نشان داده شده‌اند).
از آنجا كه مسابقات دو و وميداني به عنوان پايه و مبناي بسياري از مسابقات ورزشي است و به لحاظ اينكه اصول و حركاتي كه مختص رشته‌هاي دو و ميداني است، به طور مستقيم يا با كمي تغيير در اكثر ديگر مسابقات ورزشي مورد استفاده قرار مي‌گيرد لذا اين مسابقات به صورت جزئي مورد بررسي قرار خواهد گرفت.
دو و ميداني
گروه‌هاي عضلاني مشابهي در راه رفتن، دويدن و پريدن مورد استفاده قرار مي‌گيرد. تفاوتها در افزايش درگيري گروه‌هاي عضلاني مختلف است.
راه رفتن
در راه رفتن، ما بايد يك مرحله ايستايي جلويي و عقبي (پاي ثابت) و يك مرحله نوسان جلويي و عقبي (پاي متحرك) را تشخيص دهيم. دوره كامل حركت راه رفتن و فعاليت عضلاني بايد بر اساس مفاد و دو گام، تجزيه و تحليل شود (شكل 1 ـ 5).
عضله‌هاي فعال در مرحله نوسان
مرحله نوسان عقبي: مرحله نوسان پاي متحرك، هنگامي شروع ميشود كه پاي عقب از زمين جدا ميشود، اين عمل مقدمتاً با استفاده از عضله سه سر ساقي انجام ميشود. اين جدا شدن از زمين سبب برقراري عمل اهرمي پاي حمايت كننده جلويي ميشود. در خلال مرحله نوسان خلفي، انقباض عضله‌هاي وركي تحتاني، نيز در خلال مرحله حمايت جلويي و عقبي ادامه مي‌يابد اين مرحله منجر به خم شدن زانوي پايي ميشود كه به زودي بايد وزن بدن را حمل كند (به قسمت b شكل 1 ـ 5 مراجعه شود). در حالي كه ران وضعيت عمودي را در خلال مرحله تاب عقبي به وسيله نيروي ثقل حفظ كرده است، ساق پا به وسيله عضلات وركي تحتاني، مقدار كمي در جهت حركت تاب بالا مي‌آيد، اين تاب به طرف جلوي پا به وسيله دورسي اكتنشن همزمان پا در مفصل فوقاني مچ همراه است (عمدتاً به وسيله عضله درشت‌ني قدامي).
مرحله نوسان جلويي: همچنان كه مفصل ران زيادتر خم ميشود (بالا آمدن ران) به وسيله انقباض عضله‌هاي راست راني، سوئز خاصره‌اي، كشنده پهن نيام و عضله‌ها ديگر (به قسمت c شكل 1 ـ 5 مراجعه شود)، عضله‌هاي ورك تحتاني به طور زيادي كشيده مي‌شوند. نتيجه آن افزايش خم شدن زانوست كه همراه با افزايش بالا رفتن ران است، اين حركت غيرفعال، قرارگيري صحيح پا را روي زمين به دنبال دارد. در انتهاي مرحله نوسان به طرف جلو، باز شدن زانو انجام ميشود، در راه رفتن آرام و گامهاي كوتاه، باز شدن زانوي پا صرفاً به وسيله نيروي ثقل انجام ميشود. در راه رفتن سريع و گامهاي بلند، اين باز شدن نياز به شركت عضله چهار سر راني دارد.
در انتهاي مرحله نوسان به طرف جلو پاشنه پاي نوسان با زمين برخورد مي‌كند، بعد از اين مرحله به وسيله عضله‌هاي وركي تحتاني متوقف ميشود. در اين نقطه مرحله ايستايي جلويي پاي حامي يا ثابت آغاز ميشود.
مرحله ايستايي جلويي: قرارگيري پاشنه، ماشه انقباضي، عضله سريني بزرگ را مي‌كشد. عضله سريني در انجام عمل خود به عنوان باز كننده مفصل لگن، توسط عضله‌هاي نزديك كننده و وركي تحتاني همراهي ميشود (به قسمت d شكل 1 ـ 5 مراجعه شود).
ساق پا به طرف پا مقدمتاً به وسيله عضله درشت‌ني قدامي خم ميشود. عضله سه سر ساقي كف پا روي زمين قرار مي‌گيرد و در لحظه‌اي كه انگشتان زمين را لمس مي‌كنند، انقباض به حداكثر ميزان خود مي‌رسد. عضله‌هاي ويژه پا در اين حركت شركت مي‌كنند.
ثبات ساق پا به عنوان ستون حمايتي به عهده عضله چهار سر راني است، و بيشترين انقباض را زماني دارد كه قسمت كروي پا زمين را لمس مي‌كند، و عضله سه سر ساقي از طريق مسير درشت‌ني خاصره‌اي، باز شدن و ثبات مفصل زانو را كامل مي‌كند.
زماني كه پاي حامي از وضعيت عمودي حركت مي‌كند، مرحله ايستايي عقبي شروع ميشود (به قسمت c شكل 1 ـ 5 مراجعه شود).
مرحله ايستايي عقبي: باز شدن كامل مفصل ران جهت مرحله جدا شدن به وسيله عضله‌هايي كه قبلاً ذكر شد يعني سريني بزرگ و وركي تحتاني انجام ميشود، در لحظه‌اي كه پا از زمين جدا ميشود، همه باز كننده‌هاي مفصل ران و مفصل زانو (عضله چهار سر راني) و پلنتارفلكسورها (عضله سه سر ساقي و ساير خم‌كننده‌ها) دومين و حداكثر انقباض خود را به كار مي‌گيرند (به قسمت a شكل 1 ـ 5 مراجعه شود).
به طور خلاصه راه رفتن به وسيله يك سري انقباض‌هاي عضلاني انجام ميشود كه روي مفاصل متفاوت عمل مي‌كنند و به طور ظريفي جهت همكاري با هم تنظيم شده‌اند و اجزاي راه رفتن را به طور نرم و روان تغيير مي‌دهند و حركت به طرف جلو را موزون و هماهنگ مي‌سازند.
عضله‌هايي كه وضعيت راه رفتن را تعيين مي‌كنند: طول و تواتر گامها، سرعت راه رفتن را تعيين مي‌كند. در مرحله نوسان، خم‌كننده‌هاي مفصل ران تعيين كننده هستند (عضله‌هاي راست راني، سوئز خاصره‌اي، كشنده پهن نيام) در مرحله ايستايي و جدا شدن باز كننده‌هاي مفصل ران (عضله سريني بزرگ) و بازكننده‌هاي زانو (عضله چهار سر راني) و پلانتار فلكسورها (عضله سه سر ساقي) غالب هستند…………..
