فهرست مطالب
فصل اول
مقدمه
بيان مسئله
هدف هاي پژوهش
محدوديت ها پژوهش
تعريف واژه هاي و اصطلاحات
فصل دوم (كليات طرح، ادبيات و پيشينه پژوهش)
مقدمه
تعريف راهنمايي
فلسفه راهنمايي
تاريخچه راهنمايي
انواع راهنمايي
خدمات راهنمايي
خدمات مشاوره اي
راهنمايي مشاوره در آموزش و پرورش
آموزش متوسطه در ايران
فرايند هدايت تحصيلي در نظام جديد آموزش و پرورش
برنامه هاي آماده سازي حرفه اي و تربيت مشاور
قسمتی از روش تحقیق
در این پژوهش، ارتباط بین برنامه های و شیوه های تربیت مشاور در دانشگاهها با نیازهای شغلی – حرفه ای مشاوران در آموزش و پرورش مورد بررسی قرار می گیرد. این بخش حاوی ادبیات و پیشینه تحقیق است که شامل چهار مبحث عمده بدین شرح است: کلیات مربوط به خدمات راهنمایی و مشاوره؛ راهنمایی و مشاوره در آموزش و پرورش با تأکید بر دوره متوسطه: برنامه های آماده سازی حرفه ای و تربیت مشاوران، به تفصیل مورد بحث قرار می گیرد؛ و در پایان پژوهشهای انجام شده در ارتباط با موضوع (در ایران و خارج) عنوان شده است.
راهنمایی به مفهوم کلی آن با خلقت انسان همراه است و خداوند متعال پس از آفرینش انسان از طریق بعثت پیامبران، بشر را پیوسته در جهت میل به کمال و سعادت در دنیا و آخرت راهنمایی نموده است. مفهوم هدایت و ارشاد از دیرباز در فرهنگ و ادبیات غنی زبان فارسی پیوسته مورد تاکید و دارای اهمیت زیاد بوده است. لیکن راهنمایی به معنی علمی و تخصصی آن با صنعتی شدن جوامع و پیدایش نیازهای متنوع و نیز مسائل و مشکلات روانی و اجتماعی از تکنولوژی جدید در زندگی امروز مفهومی وسیع به خود گرفته است.
امروز راهنمایی دارای معانی گوناگونی است و یک دیدگاه، مجموعه ای از خدمات، و در نهایت یک رشته تحصیلی است.
خدمات راهنمایی و مشاوره
راهنمایی و مشاوره عبارت است از یک فرایند تخصصی و منظم و کمک به افراد از طریق روشهای آموزشی و تفسیری به منظور نیل به شناخت بهتر خصوصیات و توانایی های بالقوه فرد و ارتباط رضایت بخش او با فرصتها و امکانات اجتماعی و محیطی زندگی خویش.
به بیان دیگر خدمات راهنمایی مشاوره برنامه ای است که توسط کارشناسان این رشته در نظام مدرسه به مورد اجرا درمی آید؛ و وظیفه اصلی آن کاربرد مهارتها و نظریه های ارائه شده در علوم رفتاری است. که در یک فرایند کمکی فرد را، در شناخت خود و محیط و استفاده مطلوب از توانایی و قابلیت هایش یاری می دهد.
فلسفه خدمات راهنمایی و مشاوره
روانشناسان معتقدند که اکثریت قریب به اتفاق افراد قابلیت رشد و سازگاری و تعدیل به مقتضیات محیط را دارا می باشند و می توانند خود را با شرایط و فرصتهای محیط وفق بدهند. این وظیفه در حیطه فعالیتهای راهنمایی و مشاوره است تا افراد را یاری دهد تا منطبق با استعدادهای ذاتی به بهترین شکل رشد و تکامل یابند. در حقیقت فلسفه راهنمایی و مشاوره فردی کردن آموزش و پرورش است؛ تا فرد را در جهت – خود – رهبری و شکوفایی استعداد و توانایی ها، برای یک زندگی با هدف و سازنده برخوردار نماید.
امروزه ملل و جوامع گوناگون بر اثر تحولات همه جانبه اجتماعی – اقتصادی و سیاسی بیش از هر موقع لزوم راهنمایی و مشاوره افراد، به ویژه جوانان را به منظور جلوگیری از به هدر رفتن استعدادها و نیروهای انسانی آنان، درک کرده است. کارشناسان این فن با شناخت نیازهای فردی و اجتماعی و ملی می کوشند تا با روشهای تخصصی، افرادی را که فاقد اطلاعات لازم در باره خود و محیط هستند از این واقعیتها آگاه سازند.
فلسفه راهنمایی و مشاوره را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:
1-انسانی موجودی پویا و، هر فردی، از نظر شخصیتی بی همتا و دارای قابلیت رشد و سازگاری است.
2-انسان پیوسته در حال رشد و تغییر است، و رشد او را می توان در جهاتی که برای خود او و برای جامعه اش مفید باشد، هدایت و ارشاد نمود.
3-شخصیت فرد از دو عامل مهم ترکیب یافته است: ویژگیهای ارثی (جسمی و روانی) و ویژگیهای محیطی (حال و گذشته).
4-به هر فرد می توان در انتخابهای صحیح جهت نیل به یک زندگی موفقیت آمیز کمک کرد.
5-و.ظیفه و مسئولیت نظام آموزش و پرورش هر کشوری است که خدمات راهنمایی و مشاوره لازم را برای رشد مطلوب در اختیار فرد فرد دانش آموزان قرار دهد.
6-رشد مطلوب و سازگاری افراد در هر جامعه، بهبود و سرفرازی آن جامعه را در بر خواهد داشت.
آرنولد، ج. توین بی، فیلسوف و مورخ انگلیسی می نویسد «آنچه برای انسان در وهله اول اهمیت است، مهارتها و دانش او نیست؛ بلکه چگونگی ارتباط او با دیگران است». در این ارتباط ویلیام، منینجز روانکار معاصر، سلامت روان و برخورداری از شخصیت سالم و توانایی استفاده هرچه بهتر و بیشتر از زندگی واقعی را هدف اصلی آموزش و پرورش می داند.
امروزه پیچیدگی های روابط انسانی به دلیل تحولات سریع جوامع، افراد را در زندگی با مشکلات زیادی مواجه ساخته است. برای مقابله با این مشکلات باید قابلیت های افراد پرورش یابند، و افراد بیاموزند که چگونه از تمامی قابلیتها و استعدادهای خود در زندگی بهره گیرند. تحقق این اهداف، اساس فلسفه راهنمایی را تشکیل می دهد…
