مدیریت آموزشی مبتنی برسیستم
مقدمه:
در جهان امروز توسعه هدف اصلي جوامع و از مهمترين سياستگذاريهاي دولتها محسوب ميگردد. بديهي است که توفيق جوامع در زمينههاي فرهنگي، سياسي، و اقتصادي در گرو برخورداي از يک نظام آموزشي منسجم و پوياست و مديريت موثر نقش اساسي در هدايت نظام آموزشي در نيل به اهداف توسعه بر عهده دارد.
از زمان تشکيل آموزش و پرورش، به صورت رسميدر کشورها حدود يک قرن ميگذرد در خلال اين مدت نظام آموزشي در اثر تحولاتي که در سطح جامعه رخ داده است ازجهات گوناگون وسعت و گستردگي پيدا کرده است و اين امر اهداف، وظايف و مسئوليتهاي آن را پيچيده تر و اداره امور را به مراتب دشوارتر نموده است.
رسالت اساسي آموزشي و پرورش تربيت انسان سالم و سازنده است براين اساس مديران فقط بازگوکننده بخشنامهها ومجري آئين نامهها وناظر بر اجراي برنامههاي رسمي نيستند بلکه وظيفه دارند فعاليتهاي مدرسه را در جهت اهداف متعالي تربيت، سازندگي دانش آموزان و در نهايت موفقيت جامعه هدايت نمايند.
پس، مديران آموزشي حال و آينده موظف هستند که با تعاريف و کارکردهاي مديريت، نظريهها و تئوريهاي مديريت، راه، روش و اصول جديد مديريت (سازمانهاي يادگيرنده، مديريت مشارکتي، مديريت خلاق، مديريت دانش، مديريت کيفيت فراگير آشنايي کامل داشته باشند تا بتوانند محيطي دلپذير و رضايت بخشي براي فعاليت پرسنل فراهم آورند.)
به اميد آنکه مديريت آموزش و پرورش، امري عادي و مرسوم تلقي نشود و مديران آموزشي در چارچوب صرف اعمال ضوابط، بايدها و اتکاء به قدرت رسمي، محبوس ومحدود نگردد، بلکه بيش از آن، زمينه براي ايجاد و توسعه روابط انساني به ويژه مديريت آموزشي فراهم گردد.
نوع تحقيق:
روش کتابخانه اي
روشهاي کتابخانه اي در تماميتحقيقات علميمورد استفاده قرار ميگيرد، ولي در بعضي از آنها در بخشي از فرآيند تحقيق از اين روش استفاده ميشود و در بعضي از آنها مانند اين تحقيق، موضوع تحقيق از حيث روش، ماهيتا کتابخانه اي است و از آغاز تا انتها متکي بر يافتههاي تحقيق کتابخانه اي است.
در مهارت تحقيق کتابخانه اي، آشنايي با نحوه استفاده از کتابخانه است؛ يعني ما بايد از روشهاي کتابداري، نحوه استفاده از برگه دان و ثبت مشخصات کتاب، نحوهي جستجوي کتاب در کتابخانه و نيز رايانههاي آن مقررات بهره برداري و سفارش کتاب ونظاير آن اطلاع حاصل نماييم.
براي اين کار لازم است با مطالعه منابع مربوط و نيز استفاده از تجارت ديگران و همچنين راهنمايي کتابداران کتابخانهها مهارت لازم را به دست آورند.
شيوهي جستجوي کتاب يا منبع مورد نياز در کتابخانه است. براي اين کار معمولا کتابخانه ها، برگه دانها يا کارتهاي ويژهاي در اختيار دارند که به سه شکل تنظيم شده است: 1. بر اساس عنوان کتاب، 2. براساس موضوع، 3. بر اساس نام مولف
همچنين اين اطلاعات در رايانههاي کتابخانهها ذخيره سازي شده که مراجعان ميتوانند آنها را بازيابي کنند. بنابراين، ما ميتوانيم با استفاده از اين شکلها کتاب يا ديگر منابع مورد نظر را در برگه دانها بياييم و شماره ثبت کتاب را که معمولا در گوشه بالا و سمت چپ کارت يا برگه براي کتب لاتين و در سمت راست آن براي کتب فارسي نوشته شده است روي کاغذ يا فرم ويژه ياد داشت کند و به کتابدار تحويل دهد.
هر کتابخانه آيين نامه و مقررات خاصي دارد و محقق بايد به مفاد اين آيين نامه که معمولا از روي ديوار جعبه اعلانات نصب شده ، يا نزد کتابدار است، آشنا شود و مطابق آن به عضويت کتابخانه در آيد يا از آن بهره برداري کند.
کتابداران ماموريت راهنمايي متقاضيان و نيز تامين خدمات مورد نياز را دارند و ما در هر زمان ميتوانيم از راهنمايي و مساعدت آنها بهره مند شويم.
در کتابخانهها به طور کلي دو دسته منبع وجود دارد: اول ، منابعي که به امانت داده ميشود و ما ميتوانيم مطابق مقررات کتابخانه آنها را به امانت ببريم؛ دوم، منابعي که به امانت داده نميشود و ما صرفا مجاز هستيم در محل کتابخانه از آنها استفاده کنيم. اين منابع عبارتند از : فرهنگ ها، کتابهاي مرجع، اطلس ها، مجلات، آرشيوها، برخي اسناد و مدارک.
کتابخانهها از حيث دسترسي ما به منابع به سه گروه تقسيم ميشوند: 1. کتابخانههاي باز، که در آنها ما ميتوانيم آزادانه بين قفسه رفت و آمد کرده، کتابها را مورد وارسي قرار دهيم و کتاب مورد نظر خود را انتخاب کنيم. 2. کتابخانههاي بسته، که در آنها ما امکان دسترسي به منابع را به طور مستقيم نداريم بايد کليه تقاضاهاي خود را به کتابدار تحويل دهيم. 3. کتابخانههاي نيمه باز، که در آنها بخشي از منابع مستقيما در دسترس ما قرار دارد (بخش جرايد، مرجع و …) و بخشي ديگر در اختيار کتابداران است.
انواع سند
در مطالعات کتابخانه اي اسناد گوناگوني مورد استفاده قرار ميگيرد، اعم از آن که تحقيق به روش کتابخانه اي انجام شود ويا اينکه بخشي از فرآيند تحقيق را مطالعات کتابخانه اي تشکيل دهد.
اسناد عمده در مطالعات کتابخانه اي عبارتند از : کتاب، ميکروفيلم، ميکروفيش، ديسکها، ديسکهاي رايانه اي، بانکهاي اطلاعاتي، مقالهها و مجله ها، اسناد اصل، اسناد دولتي، نشريههاي رسميدولتي، اسناد شخصي و خصوصي، مطبوعات، آمارنامه، اسناد صوتي و تصويري و …
ابزار گردآوري اطلاعات درروش کتابخانه اي
اين ابزارها بسته به نوع سند و هدف ما از گردآوري اطلاعات و نوع آن متفاوت است. عمده ترين ابزاري که در تحقيق کتابخانه اي براي جمعآوري اطلاعات از آن استفاده ميشود عبارتند از : فيش، جدول و فرم، پرسشنامه استخراج اطلاعات، نقشه و کروکي.