اسلام شناسی اسلام ، يكي از اديان توحيدي كه از حدود 610 م به وسيلة حضرت محمد (ص) ، در مكه تبليغ گرديد و با گسترش سريع و چشمگير ، در فاصله اي كمتر از نيم قرن ، دين غالب بر بخش وسيعي از آسيا و افريقا گشت . پيروان اين دين مسلم يا مسلمان خوانده مي‌شوند .
اسلام در لغت به معناي انقياد و گردن نهادن به حكم است و در كاربرد ديني آن ، اشاره به تسليم در برابر فرمان و حكم الهي است .
بنابر آيات قرآني كه اصيل‌ترين منبع شناخت دين اسلام است ، اين دين به هيچ روي ميان پيامبران الهي جدايي قائل نيست ( بقره /2/ 136) ،بلكه در بيان قرآن ، همة پيامبران مبلغ ديني واحد با صورتهاي گوناگون بوده اند كه همان دين اسلام بوده ، و تعليم مشترك آن تسليم در برابر فرمان خداوند يكتاست . بر اين پايه ، گاه در قرآن كريم ، از اسلام همان دين مشترك توحيدي يا به تعبيري ديگر « دين الله » اراده شده است كه همة انبياء مبلغ آنند و ديني جز آن نزد خداوند پذيرفته نيست ( نك :آل عمران / 3/ 19 ، 83 ، 85 : مائده / 5/ 44) و والاترين نمونة آن ديني است تكميل كنندة اديان پيشين الهي كه حضرت محمد(ص) به تبليغ آن مبعوث شده ، و در طول 23 سال به اداي اين رسالت اهتمام نموده است ( نك : مائده / 5/ 3 ) .
رابطة انسان با دين الهي در واژگان قرآني با تعابيري مختلف بيان شده است ، اما از اشاره‌اي قرآني ( حجرات /49/ 14) چنين بر مي‌آيد كه اسلام آوردن ، مرحله‌اي آغازين در پذيرش دين الهي است و لزوماً با ايماني راسخ در قلب همراه نيست . همين نكته موجب شده است تا در ديدگاه برخي صاحب نظران ، ايمان به عنوان مرتبه‌اي افضل از اسلام شناخته شود و بحثي تحت عنوان ايمان و اسلام در علم كلام اسلامي پديدار گردد.
در اين مقاله ، اسلام و جلوه هاي فرهنگي و مدني آن از ديدگاههاي گوناگون بررسي شده كه فهرست موضوعات آن بدين قرار است :
فهرست مطالب
I. ظهور اسلام
II . تعاليم و نهادهاي اساسي اسلام
اصول اعتقادي
عبادات و آداب ديني
مناسبات و روابط اجتماعي در اسلام
III . سير انديشه هاي كلامي در تاريخ اسلام
انديشه هاي كلامي در سدة نخست هجري
انديشه هاي كلامي در سده‌هاي 2 و 3 ق
انديشه هاي كلامي در سده‌هاي 4ـ6 ق
انديشه كلامي در عصر پس از مغول
IV . سير انديشه هاي فقهي در تاريخ اسلام
انديشه هاي فقهي در سده‌هاي 2 و 3 ق
انديشه هاي فقهي در سده‌هاي 4ـ6 ق
انديشه هاي فقهي در سده‌هاي متاخر
V . تحول فلسفه و علوم در تمدن اسلامي
نگاهي به سير فلسفه در جهان اسلام
علوم در جهان اسلام
VI . نفوذ فرهنگ اسلامي در اروپا
VII . تصوف و عرفان
VIII . تاثير اسلام در ادبيات ملل مسلمان
تاثير اسلام در ادبيات عرب
اسلام و ادبيات فارسي
تاثير اسلام در ادبيات تركي
IX . گسترش تاريخي اسلام
اسلام در شبه جزيرة عربستان
اسلام در ايران
اسلام در ماوراء النهر و تركستان
اسلام در بين‌النهرين
اسلام در مصر و شام
اسلام در شمال افريقا ، اندلس،سيسيل‌و كرت
اسلام در شرق افريقا و افريقاي مركزي
اسلام در آسياي صغير و شبه جزيرة بالكان
اسلام در منطقة قفقاز
اسلام در منطقة ولگا وشمال درياي سياه
اسلام در چين و آسياي جنوب شرقي
اسلام در شبه قارة هند
اسلام در غرب ( اروپاي غربي و آمريكا )……………
