ایزو9003تاريخچه و سوابق ISO 9000
اصل ارزيابي محصول از جنگ دوم جهاني آغاز شده است از سال 1943 كه متفقين كوشش هاي خود را در جنگ افزايش دادند تأمين تجهيزات در ارتش انگلستان دچار مشكلات عديده اي گرديد . زيرا تهيه و تدارك مواد منفجره اي كه در جنگ استفاده مي شدند نه تنها كار بسيار حساسي بود بلكه تضمين كيفيت آنها به گونه اي كه به نحو مطلوبي مورد استفاده قرار گرفته و عمل نمايند نيز از اهميت ويژه اي برخوردار بود . به همين دليل دريافت كننده از يكسو قادر نبود باز خورد آني و يا مؤثري را مخابره نمايد و از سوي ديگر ممكن بود سلسله مراتب فرماندهي در سازمانهاي ارتشي نتوانند آنچه در كيفيت محصول منظور است به نحو شايسته اي ارائه دهند همچنين فشار توليدات نظامي بر توليدات كشوري تعدد زيادي كارگران توليد كننده بدون مهارت و تخصص عدم وجود يك سيستم كيفيت مؤثر و كارا كه جوابگوي نيازهاي پراكنده و گسترده در سطح بسيار زياد باشد موجب بروز معضلات و مشكلات فاجعه سازي ميگرديدند . در پايان آژانس تأمين تداركات نظامي انگلستان سري استانداردهائي كه تدوين نمود كه به طور كلي و عمومي نشانگر توانايي هاي سازمانهاي توليدي در ارائه محصولاتي با كيفيت ثابت و در حد بالائي بودند . اين استانداردها زيربناي سري استانداردهاي
سيستم هاي كيفيتي AQAP بودند كه در اواخر دهه 1960 توسط كشورهاي عضو سازمان ناتو Nato (سازمان پيمان آتلانتيك شمالي) پذيرفته شدند ،‌در اوايل دهه 1970 انگلستان سري استانداردهاي AQAP را به عنوان سري MODO5 توسعه دادسري استاندارهاي MODO5 كه ابتدا براي منظورهاي نظامي تدوين شده بودند براي سازمانهاي خريدار غيرنظامي بسيار زيادي متناسب گرديدند .
MODO5 ها و استانداردهاي ملي ديگري كه در آن زمان در انگلستان متداول بودند همگي به منظور برآورده كردن و تكامل كنترل مديريت برفرآورده ها مورد استفاده قرار مي گرفتند از سوي ديگر نيز در ايالات متحده آمريكا كمپاني هائي كه از تجربه سلسله با ارتش در جنگ دوم جهاني ناراضي بودند ارزش روشهائي را كه سيستم يك سازمان توليدي را ارزيابي ميكنند ، دريافتند .
در انگلستان كمپاني هائي كه با سازمانهاي نظامي به طور مستقيم معامله نمي كردند و اهداف MODO5 را نيز دنبال نمي نمودند از استاندارهاي موازي DS5179 سود مي جستند استانداردهاي BS5179 با وجود اينكه نسبت به استانداردهاي قبلي بهينه سازي شده بودند هنوز به صورت راهنماهائي بودند كه سازندگان به طور داوطلب مي توانستند از آنها استفاده نمايند و كاربردي در قراردادهاي تجاري نداشتند . در سال 1979 استاندارد BS5750 (قسمتهاي 1 ، 2و 3) تدوين گرديد به طوري كه در BS5750 بيشترين نكات كليدي مذكور در ISO 9001 فعلي وجود داشتند .
1ـ BSI : علامت اختصاري مؤسسه استاندارد انگلستان است كه با عنوان :
British standardin istitue
بسياري از شركتها در انگلستان بر استانداردهاي BS5750 ارزيابي شدند و همزمان در اين سالها ، سري استانداردهاي ISO 9000 نيز تدوين گرديدند .
در بين سالهاي 1979 ، 1987 حجم عظيم كار بحث و بررسي روي استانداردهاي سيستم كيفيت انجام شد .
بسياري از كشوهاي اتحاديه اروپا Europeen community ارزشهاي يك استانداردها واحد براي سيستم هاي مديريت را درك كردند و پذيرفتند .
نتيجة اين بحث ها و بررسي ها سري استانداردهاي ISO 9000 (استانداردهاي سيستم كيفيت) بودند كه در سال 1987 منتشر شدند و در اندك زماني جايگزين سيستمهاي قبلي گرديدند . در حال حاضر نيز سري استانداردهاي ISO9000 در اتحاديه اروپا به عنوان EN 29000 و در آمريكا با عنوان ANS/ASQCQ-90 شناخته مي شوند .