نيروگاه شهيد بهشتي لوشان كه در كيلومتر 90 جاده رشت به تهران قرار دارد ، اين نيروگاه تشكيل شده از چهار واحد كه دو واحد آن بخار و دو واحد آن گازي مي باشد . توليدي واحد بخار هر كدام mw120 و در مجموع  mw 240 مي باشد و توليدي واحد گازي هر كدام mw 60 كه در مجموع mw 120 مي باشد. حال توضيحاتي مختصر و مفيد راجع به واحد هاي بخار مي پردازيم .

واحد بخار در مجموع تشكيل شده از بويلر ، توربين و الكتريك يا ژنراتور كه از ابتدا شرحي در رابطه با بويلر و بعد توربين و بعد ژنراتور مي پردازيم.

فصل اول

بويلر

1-وظيفه ديگ بخار

همانطور كه در توضيح داده شد در ابتدا وظيفه ديگهاي بخار توليد بخار جهت به حركت درآوردن موتورهاي بخار نظير موتور وات براي انواع كارهاي صنعتي بوده است كه مي توان موتورهاي بخار قطارها يا پمپ ها را مثال زد. ولي پس از كشف موتورهاي ديزل و همچنين موتورهاي الكتريكي موتورهاي بخار مورد استفاده اي نداشته و لذا نيروگاهها بكار مي روند. بنابراين در عصرل حاضر ديگهاي بخار با استفاده از سوخت هاي فسيلي و يا اتمي وظيفه تامين بخار را براي نيروگاههاي برق عهده دارد هستند.

2-اساس كار ديگهاي بخار :

در ابتدا آب تغذيه اي وارد مخزن استوانه اي شكل به نام درام شده و پس از طي لوله هاي پائين آورنده وارد لوله هاي ديواره اي مي شود . در اين محوطه درجه حرارت آب دائماً اضافه شده تا حدي كه به نقطه جوش مي رسد و سپس مقداري بخار در لوله هاي ايجاد مي گردد. در نهايت مخلوط آب و بخار وارد همان مخزن استوانه اي شده و توسط تجهيزات مخصوصي در اين مخزن بخار ها جدا شده و آبها مجدداً مسير فوق الذكر را ادامه مي دهد . بخارها پس از خروج از اين مخزن وارد لوله ها معمولاً در معرض حرارت ناشي از دود بويلر قرار دارند. بنابراين به درجه حرارت بخار داخل آنها افزوده مي شود و در نهايت به صورت بخار خشك اين لوله ها را ترك نموده و به طرف توربين هدايت مي گردند.

3-اجزاء ديگ بخار

ابتدا به شرح اجراء ديگ بخار كه در مسير آب و بخار قرار دارند مي پردازيم :

 اكونوميزر                                 ECONOMIZER

اكونوميزر حاوي تعدادي لوله موادي است كه در آخرين مراحل دود خروجي از بويلر قرار دارند . داحل اين لوله ها آب تغذيه ورودي به بويلر جريان دارد . اين آبها مادامي كه لوله هاي اكونوميزر را طي مي نمايند . حرارت دود را جذب نموده و سپس به سمت درام هدايت مي گردند. اساس كار اين اكونوميزر و بطور كلي نامگذاري آن  بر اين است كه در واقع درآن از حرارت دود استفاده مي شود كه در بويلر هاي قديمي اين حرارت بوسيله دود و بدون استفاده از دودكش ديگ خارج مي گرديد. بنابراين راندمان بويلرهاي قديمي كمتر از بويلر هاي جديد كه اكونوميزر در آن بكار رفته است مي باشد . بنابراين مهمترين فلسفه وجودي اكونوميزر در داخل ديگهاي بخار بالا بردن راندمان ديگ بخار و بطور كلي نيروگاه مي باشد .

 4-لوله هاي ديوراه اي و محوطه احتراق

همانطور كه از نام محوطه احتراق پيداست ،فضايي است كه عمل احتراق در آن صورت مي گيرد. اطراف اين محوطه عموماً تعداد زيادي لوله هاي موازي نزديك به هم كه لوله ها ديواره اي موسوم هستند پوشيده شده است . بخشي از حرارت حاصل از احتراق از طريق تشعشعات و جابجايي به اين لوله ها منتقل مي گيرد. اين لوله ها نيز حرارت را بوسيله هدايت ،به آب داخل خود منتقل مي نمايند . بنابر اين در كوره هر سه نوع انتقال حرارت با يكديگر انجام مي گيرند حاصل اين تبادل حرارت جذب حرارت توسط آب داخل لوله ها و تبديل آن به بخار است به عبارت ديگر كليه بخار توليدي ديگ در اين لوله هاي ديواره اي باعث خنك شدن فضاي اطراف كوره مي شوند و لذا مشكلي از نظر عايقكاري ديواره اي اطراف محفظه احتراق پيش نخواهد آمد به عبارت ديگر لوله ها ديواره اي همانطور كه از نامشان پيداست ديواره كوره را تشكيل داده و با حذب حرارت و انجام آن به آب داخل خود ديواره كوره را خنك مي نمايند .

در گذشته ديوارهاي اتاق احتراق از آجرنسوز ساخته مي شدند كه بعلت حرارت زياد در اين محوطه به سرعت خراب مي شدند.اين اشكال در عصرحاضر بوسيله لوله هاي ديواره اي خنك شونده با آب(لوله هاي ديواره اي ذكر شده)حل شده است.

قسمتي از محوطه احتراق ديك

در شكل سعي شده است بطور بسيار ساده اي قسمتي از محوطه احتراق نشان  داده شود.همانطوريكه ملاحظه مي شودبين لوله هاي ديواره اي يك نوار فلزي كه بهfinموسوم است قرار دارد.اين فين رابط بين لوله ها بوده وهمچنين از نظرتبادل حرارت نيز نقش مؤثري بعهده دارد.

همواره جريان آب در داخل لوله هاي ديواره اي از پايين به بالا است.هر چه آب درطول كوره به طرف بالا حركت مي نمايد حرارت بيشتري جذب نموده ودر نتيجه بخار بيشتري توليد مي گردد.در بويلر هاي گردش طبيعي اين حركت به صورت طبيعي(بخاطر اختلاف دانسيته آب بين ولوله هاي پايين آورنده وديواره اي)انجام مي گيرد ولذا در خاتمه لوله هاي ديواره اي مخلوطي از آب وبخار موجود خواهد بود.كه به محض ورود به درام آب وبخار از يكديگرجدا مي شوند.