پژوهش بررسی احکام فقهی و حقوقی مهر
پيشگفتار
پژوهش بررسی احکام فقهی و حقوقی مهر يکي از حقوق مالي زن ازنقد نکاح در نظام حقوقي اسلام مهر مي باشد. مهر از اختصاصات حقوقي اسلام است که در صورت تعيين مهريه به محض انشاء عقد زن مالک مهر مي شود و مي تواند هرگونه تصرف مالکانه در آن بنمايد و مرد نيز ملزم به پرداخت آن به همسرش مي شود.مهراز ارکان دائم محسوب مي شود و عدم تعيين آن نيز خللي به صحت عقد وارد نمي کن و زن در اين مورد درصورت وقوع نزديکي مستحق مهرالمثل خواهد شد.ولي در صورت تعيين مهرالمسمي بوده و بعنوان يک قرارداد مالي رعايت شرايط آن لازم و ضروري است اين حقوق مالي داراي ضمانت اجرايي مي باشد و در صورت مطالبه زن و امتناع شوهر از پرداخت آن زن مي تواند با مراجعه به دادگاه و طرق قانوني حق خود را دريافت نمايد.البته مهر ضمانت اجراي ديگري به نام« حق حبس» نيز دارد مقالات حقوقی که در خلال بحث به آن و ساير احکام فقهي و حقوقي اين حق مالي خواهيم پرداخت.
فهرست مطالب
معنای لغوی مهر 2
معنای اصطلاحی مهر 3
مهر در آیات و روایات 3
1- کتاب 3
2- سنت 5
تاریخچه مهر 6
فلسفه حقیقی مهر 8
اهمیت مهر از نظر اسلام 10
آثار روانی مهر 10
چه چیزهایی را می توان مهر قرار داد؟ 11
گفتار 2: اقسام مهر 12
1-2 مهرالمسمی و شرایط آن 12
2-2 مهرالسنه و مقدار آن به قیمت روز 17
3-3 مهرالمثل 18
4-2 مهرالمثله 21
5-2 ازدواج موقت و مقایسه مهریه درنکاح دائم و نکاح منقطع 31
6-2- مهریه سنگین و نکوهش اسلام 36
نتیجه 39
گفتار اول: تبيين مفهوم مهر
دانشمندان علم لغت براي واژه مهر که ظاهراً رايج ترين اصطلاح براي اين حق مالي است معناي را ذکر کرده اند.
واژه مهر در المنجر اينگونه معنا شده است.
« مهر مهراً المراه» به او عطا کرد يا براي او مهري قرار داد.
« المهر مهور مهوره» صداق و آن چيزي است که قرار مي دهند براي زن مالي را که شرعاً از آن سود ببرد.[1] واژه هاي الصداق، الصداقة، حله[2]، الاجر[3]، الفريضه[4] ، الطول [5] نيز در معرفي اين حق مالي زن بکار رفته است.
البته واژه« اجر» بيشتر در حق استمتاع فقه( نکاح منقطع) بکار مي رود.
در قرآن مجيد واژه مهر بکارنرفته است و از لغات معادل آن ذکر شده استفاده شده است.
معناي اصطلاحي مهر
مهر عبارت از مالي است که به مناسبت عقد نکاح مرد ملزم به دادن آن به زن مي باشد.[6] برخي نيز چنين بيان مي دارند که :
مهر مقدار مالي است که مرد به هنگام ازدواج به او مي دهد.[7]
فهرست منابع و مآخذ
1- شهید مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام
2- اسماعیل هادی، دورنمای حقوق ازدواج موقت
3- ابراهیم امینی، آشنایی با مسائل کلی اسلام
4- بی نام، آشنایی با حضرت زهرا(س)
5- محقق داماد، بررسی فقهی حقوق خانواده
6- ناصر کاتوزیان، حقوق مدنی خانواده
7- علامه طباطبایی(ره) تفسیرالمیزان
8- حسین مهرپرور، مباحثی از حقوق زن
9- سیدحسن امامی، حقوق مدنی
10- حسین انصاریان، نظام خانواده در اسلام
11- سیداسماعیل محمودی، نحوه عملی مهریه